4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde; “Bu Kanun, Kamu İhale Kanununa tabi kurum ve kuruluşlar tarafından söz konusu Kanun hükümlerine göre yapılan ihaleler sonucunda düzenlenen sözleşmeleri kapsar.” denilmiştir.
“Fiyat Farkı Verilebilmesi” başlıklı 8 inci maddesinin birinci fıkrasında;
“Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.” denilmektedir.
İlgili düzenlemelere göre çıkarılan Bakanlar Kurulunca hizmet alımlarına ilişkin 2002 yılında ve 2013 yılında iki defa Fiyat Farkı Kararnamesi yayımlanmıştır.
2002 yılında çıkarılan “4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar”ın Kapsam başlıklı 2’nci maddesinde;
“İdarelerin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre götürü bedel veya birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edecekleri hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı hesabına ait işlemler, bu Esaslara göre yürütülür.” denilerek bu esasların ihale suretiyle yapılan işlerde uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
2013 yılında yayımlanan Kararnamede, kapsam maddelerinde ilave olarak, dokümanlarında açık düzenleme yapılması şartıyla, 4734 sayılı Kanunun 22. Maddesine göre doğrudan temin yöntemiyle yapılan işlerde de bu Kararnamelerin uygulanmasına izin verilmiştir.
Doğrudan temin suretiyle yapılan işlere ilişkin sözleşmelerde fiyat farkının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihalesi yapılacak işlere (ilgisine göre mal, hizmet veya yapım işlerine) ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esaslara göre hesaplanacağının belirtilmesi hâlinde fiyat farkının bu Esaslara göre hesaplanıp ödenmesi gerektiği açıktır.
İşe ilişkin sözleşme de de fiyat farkının ödeneceği ve ödemeye ilişkin usul ve esaslar belirlenip ödeme de bu esaslara göre yapıldığından yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, doğrudan temin suretiyle yapılan alımlarla ilgili olarak taraflar arasında düzenlenen sözleşmelerde, fiyat farkı ödeneceğinin belirtilip bunun hesaplanma yöntemine yer verilmesi hâlinde fiyat farkının belirtilen yönteme göre hesaplanıp ödenmesi gerekmektedir.
Konuya ilişkin olarak Sayıştay Başkanlığınca verilen karar ile Milli Eğitim Bakanlığınca yazılan bir yazı yazımız ekinde yer almaktadır.
Kamu İdaresi TürüBelediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2009
Dairesi 6
Dosya No 41638
Tutanak No 42831
Tutanak Tarihi 8.3.2017
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar
Her ne kadar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihalesi yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esaslarda, bu Esasların 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapılan ihalelerde uygulanacağı belirtilmekte ise de; taraflar arasında düzenlenecek sözleşmelerde belirtilmesi kaydıyla anılan Esasların doğrudan temin usulü ile yapılan alımlarda da uygulanabileceği değerlendirilmektedir. Çünkü anılan hükümler idarelerin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edecekleri mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde uygulayacakları fiyat farkı hesabına ait işlemlerin hangi esaslara göre yürütüleceğini belirtmektedir. Bu Esasların doğrudan temin usulü ile yapılan alımlarda uygulanmasını yasaklamamaktadır.
Sonuç olarak, doğrudan temin suretiyle yapılan işlere ilişkin sözleşmelerde fiyat farkının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihalesi yapılacak işlere (ilgisine göre mal, hizmet veya yapım işlerine) ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esaslara göre hesaplanacağının belirtilmesi hâlinde fiyat farkının bu Esaslara göre hesaplanıp ödenmesi gerektiği açıktır. İşe ilişkin sözleşme de de fiyat farkının ödeneceği ve ödemeye ilişkin usul ve esaslar belirlenip ödeme de bu esaslara göre yapıldığından yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı