Bir Kamu İdaresi Bir Başka Kamu İdaresine Ait Taşınmazı İşgal Edince Ecrimisil Alınır mı?
Bir kamu idaresine ait taşınmaz belediye tarafından işgal edilerek park yapılmıştır. Taşınmazın sahibi kamu idaresinin belediyeye ecrimisil tahakkuk ettirmesi üzerine belediye tarafından dava açılmıştır. Davaya Bakan Danıştay 10 uncu dairesi, bir kamu idaresine ait taşınmazın, bir başka kamu idaresi tarafından işgal edilmesi halinde ecrimisil alınamayacağı yönünde karar vermiştir.
T.C.
DANIŞTAY Onuncu Daire
Esas No: 2016/6039 Karar No : 2017/3316
TÜRK MİLLETİ ADINA
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun "Taşınır ve taşınmaz edinme" başlıklı 45. maddesinde, "Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri, kamu hizmederinin zorunlu kıldığı durumlarda gereken nicelikte ve nitelikte taşınır ve taşınmazları, yurt içinde veya yurt dışında, bedellerini peşin veya takside ödeyerek veya fınansal kiralama suretiyle edinebilirler. Kamu idareleri, taşınmaz satın alma veya kamulaştırma işlemlerini yetki devri yoluyla bir başka kamu idaresi eliyle yürütebilir. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin edindiği taşınmazlar Hazine adına, diğer kamu idarelerine ait taşınmazlar ise tüzel kişilikleri adına tapu sicilinde tescil olunur. Hazine adına tescil edilen taşınmazlar Maliye Bakanlığı tarafından yönetilir. Bu tescil işlemleri, adına tescil yapılan idarenin taşınmazın bulunduğu yerdeki ilgili birimine bildirilir.
Kamu idarelerince üretilen malların kendi tüketimlerinde kullanılması halinde bunların bedelleri, rayiç bedel üzerinden ilgili ödenek tertibine gider ve karşılığı gelir kaydedilir.
Kamu idareleri, ihtiyaç fazlası taşınırları ile görmekle yükümlü olduğu kamu hizmetlerinde kullanılacağına ve amacına uygun kullanılmaması halinde geri alınacağına dair tapu kütüğüne şerh konulması kaydıyla taşınmazlarını diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredebilir. Devredilmeyecek taşınır ve taşınmazlar ile devir ve kayıt işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir." hükmü yer almaktadır.
Yine aynı Kanun'un "Taşınmaz tahsisi" başlıklı 47. maddesinde, "Kamu idareleri, kanunlarında belirtilen kamu hizmederini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebilirler. Tahsis edilen taşınmaz, amaç dışı kullanılamaz.
Hâzinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlarla Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri tahsis etmeye, kamu ihtiyaçları için gerekli olmayanların tahsisini kaldırmaya Maliye Bakanlığı; diğer taşınmazları tahsis etmeye ve tahsisini kaldırmaya ise maliki kamu idaresi yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usûller Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmü bulunmaktadır.
5018 sayılı Kanun'un yukarıda belirtilen 45. ve 47. maddelerine dayanılarak hazırlanan ve 10/10/2006 tarih ve 26315 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hazine Taşınmazlarının Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 3. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, Kamu idaresi: Tahsis açısından, Yönetmelik ekindeki idareler ile kendilerine tahsis yapılması açısından köy tüzel kişilikleri ve devir açısından, Yönetmelik ekindeki idarelerden, düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç, diğer idareler, olarak tanımlanmıştır.
Aynı Yönetmeliğin 11. maddesinde "(1) Kamu idaresine ait bir taşınmazın tahsis işlemi yapılmadan bir başka kamu idaresi tarafından kullanımı hâlinde, taşınmazın maliki olan kamu idaresince, kendi taşınmaz kira ihalesi komisyonunca belirlenen tutardaki tazminat taşınmazı kullanan kamu idaresinden alınır. Bu tazminat, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde taşınmazı kullanan kamu idaresince ödenir. Bu sürenin geçmesi ile tazminat kesinleşir. Bu tazminatlar, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu hükümlerine göre icra dairelerince tahsil olunur.
(2) Hâzineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler için ise; Maliye Bakanlığı yerel birimince ilgili mevzuatına göre tespit edilen ecrimisil alınır. Rızaen ödenmeyen ecrimisil, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tahsil edilir. Ancak, Hâzineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler için (Değişik ibare:RG-14/8/2014-29088) genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinden ecrimisil alınmaz.'’ hükmü bulunmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden ................Genel Müdürlüğü ile ................ Belediyesi'nin anılan Yönetmeliğe göre kamu idaresi kapsamında yer aldığı, ecrimisil istenilen taşınmazın, ..........Müdürlüğü'ne ait kamu idaresi taşınmazı niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu sebeple, yukarıda bahsolunan Yönetmeliğin 11. maddesinin birinci fıkrası hükümlerine göre (ikinci fıkra hükmü istisna olmak üzere) kamu idaresine ait bir taşınmazın tahsis işlemi yapılmadan bir başka kamu idaresi tarafından kullanımı hâlinde, taşınmazın maliki olan kamu idaresince, kendi taşınmaz kira ihalesi komisyonunca belirlenen tutardaki tazminatın taşınmazı kullanan kamu idaresinden alınacağı açık olup, ecrimisil niteliğinde işgaliye bedeli istenilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığından dava konusu işlemin belirtilen gerekçe ile iptaline karar verilmesi gerekirken bilirkişi raporu dikkate alınmak suretiyle dava konusu işlemin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yolunda verilen kararın dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında sonucu itibariyle isabetsizlik, davanın reddine ilişkin kısmında ise hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın dava konusu işlemin iptaline...
