Engellilik İndirimi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Engellilik İndirimi Nedir?

Engellilik İndirimi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Engellilik İndirimi Nedir?

Engellilik İndirimi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Engellilik İndirimi Nedir?

Engellilik indirimi; çalışma gücü kayıp oranı asgari % 40 ve üzerinde olanların ücret ve/veya kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirimin uygulanmasıdır. Engellilik bulgularına göre girecekleri derecelere esas oranlar; çalışma gücünün asgari % 80'ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari % 60'ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari % 40'ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli olarak belirlenmektedir.

Engellilik İndiriminden Kimler Yararlanabilir?

Engellilik indiriminden;

- Engelli ücretli (hizmet erbabı),

- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli (hizmet erbabı),

- Engelli serbest meslek erbabı,

- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı,

- Basit usulde vergilendirilen engelliler,

yararlanır.

Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi Ne Demektir?

"Bakmakla yükümlü olunan kişi" ifadesi, engellilik indirimi uygulamasına ilişkin olarak yayımlanan 222 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde tanımlanmıştır. Bu ifadeden, engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Kurumunun mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan anne, baba, eş, çocukları ve mahkeme kararı ile vasi tayin edilen kardeş anlaşılacaktır. Çocuklarda yaş sınırlamasına gidilmeksizin işlem yapılacaktır.

Engellilik İndirimi Uygulamasının Sağlayacağı Yarar Nedir?

Engelli sayılanların çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen dereceler itibariyle tespit edilen 2017 yılına ilişkin aylık engellilik indirimi tutarları, 

- Birinci derece engelliler için 900 lira, 

- İkinci derece engelliler için 470 lira, 

- Üçüncü derece engelliler için 210 liradır.

Bu tutarlar, engelli ücretlilerde ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretlilerde aylık tevkifat matrahından düşülür. 

Serbest meslek erbabı olan engelliler ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabının ve basit usulde vergilendirilenlerin yıllık beyan edilecek gelirlerinden (yukarıda aylık olarak belirlenen tutarlar yıllık olarak hesaplanarak) indirilir. 

Dolayısıyla, ücretlinin aylık matrahına girecekleri derecelere göre asgari % 15, serbest meslek erbabında ve basit usulde vergilendirilenlerde ise yıllık kazançlarında asgari % 15 katkı sağlayacaktır.

Engellilik İndiriminden Faydalanmak İçin Ne Yapılmalıdır?

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen kişilerin bir dilekçe ve aşağıda belirtilen belgelerle birlikte; Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Gelir Müdürlüğüne, Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Malmüdürlüklerine başvurmaları gerekmektedir.

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyenlerin dilekçe ekinde bulunduracağı belgeler şunlardır:

1. Engelli ücretli;

- Çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge. 

- T.C. kimlik numarası.

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği, ilgili hastane yetkililerince "ASLI GİBİDİR" şerhi ile onaylanmış örneği. 

2. Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli;

- Ücretlinin çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge. 

- Kendisinin ve engelli kişinin T.C. kimlik numarası.

- Engelli kişiye bakmakla yükümlü olunduğunu gösterir belge.

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği, ilgili hastane yetkililerince "ASLI GİBİDİR" şerhi ile onaylanmış örneği.

3. Engelli serbest meslek erbabı; 

- Vergi kimlik numarasını veya T.C. kimlik numarasını gösteren belge. 

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği, ilgili hastane yetkililerince "ASLI GİBİDİR" şerhi ile onaylanmış örneği.

4. Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı;

- Serbest meslek erbabının vergi kimlik numarasını veya T.C. kimlik numarasını gösteren belge. 

- Engelli kişinin T.C. kimlik numarası.

- Engelli kişiye bakmakla yükümlü olunduğunu gösteren belge (sağlık karnesi örneği).

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği, ilgili hastane yetkililerince "ASLI GİBİDİR" şerhi ile onaylanmış örneği.

 5. Basit usulde vergilendirilen engelliler; 

-Vergi kimlik numarasını veya T.C. kimlik numarasını gösteren belge. 

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği, ilgili hastane yetkililerince "ASLI GİBİDİR" şerhi ile onaylanmış örneği.

Başka Amaçlarla Alınmış Raporlar Engellilik İndiriminde Kullanılabilirmi?

Engellilik indiriminden yararlanmak için genel uygulama ilgilinin rapor almak üzere gerekli belgelerle ilgili müdürlüğe başvurması, ilgili müdürlükçe hastaneye sevk edilerek rapor aldırılması olmakla birlikte; vatandaşların mağdur edilmemesi için diğer kurumların sevki sonucu aldıkları raporlarla (rapor aslı veya noter onaylı) ve gerekli diğer belgelerle birlikte ilgili Müdürlüklere başvurabilmelerine imkan sağlanmaktadır. Bu uygulama ile kişiler yeniden rapor alma külfetinden kurtarılmaktadır.

Engellilik İndiriminden Yararlanan Ücretliler Asgari Geçim İndirimi Uygulamasından Yararlanabilir mi?

Engellilik indiriminden yararlanan bir ücretlinin gelir vergisi matrahı hesaplanırken engellilik indirimi mahsup edilecek ve engellilik indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının 1/12'si mahsup edilecektir. Mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacak ve mahsup edilemeyen asgari geçim indirimi tutarı diğer dönemlerde mahsup edilemeyecektir.



Engellilik indiriminden yararlanan bir ücretlinin, indirim nedeniyle gelir vergisi matrahının kalmaması durumunda gelir vergisi tevkifatı yapılamayacağı için asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanması mümkün değildir. Asgari geçim indirimi uygulamasında esas olan, ücretlinin vergi matrahının doğması ve bu matrah üzerinden de gerçek usulde gelir vergisi tevkifatının yapılmış olmasıdır. Ancak, engellilik derecesine göre engellilik indirimi uygulaması sonrasında ücretlinin gelir vergisi matrahının kalması veya hizmet erbabına aylık maaş ödemesi dışında vergiye tabi diğer ödemelerin yapılması durumunda, yapılan gelir vergisi tevkifatını aşmamak üzere, 

ücretlinin asgari geçim indiriminden yararlanması mümkün bulunmaktadır.

Ancak, ödenecek asgari geçim indirimi tutarı aylık asgari ücret üzerinden hesap edilen vergiden fazla olamayacaktır.



Konuya ilişkin bir örnek aşağıda verilmektedir. 



Örnek: Bekar olan ve birinci derece (aylık 900 TL) engellilik indiriminden faydalanmakta olan bir ücretlinin 2017 yılı asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır. (Asgari ücret, 2017 yılı için aylık 1.777,50 TL, yıllık 21.330 TL olarak dikkate alınmıştır.)

 



2017 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (1.777,50 x 12 =)

 

21.330 TL

 

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı  

 

% 50

 

- Mükellefin kendisi için     % 50

 

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (21.330 x % 50 =)  

 

10.665 TL

 

Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı ( 10.665 x % 15 =)

 

1.599,75 TL

 

Asgari Geçim İndiriminin Aylık Tutarı ( 1.599,75 / 12=)                                   133,31 TL

Bu ücretlinin ocak ayı için, asgari geçim indirimi mahsup işlemi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilecektir.







2017 yılı Ocak Ayı Brüt Ücreti  
 

1.777,50 TL

 

2017  yılı Ocak Ayı Tevkifat Matrahı

 

 1.510,87 TL

 

Birinci Derece Engellilik İndirimi

 

     900,00 TL

 

Engellilik İndirimi Düşüldükten Sonra Kalan Tevkifat Matrahı 

 

     610,87 TL

 

2017 yılı Ocak Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi

 

       91,63 TL

 

2017 yılı Ocak Ayı Mahsup Edilecek Asgari Geçim İndirimi Tutarı

 

     133,31 TL

 

2017 yılı Ocak Ayı Ödenecek Gelir Vergisi 

 

            0  TL

 

2017 yılı Ocak Ayında Yararlanılacak Asgari Geçim İndirimi Tutarı

 

        91,63 TL

Bu ücretlinin gelir vergisi matrahı hesaplanırken engellilik indirimi de mahsup edilecek, engellilik indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının 1/12'si olan (1.599,75 /12=) 133,31 TL mahsup edilecektir. Ancak mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacağından yalnızca 91,63 TL'lik kısmı ücretliye ödenecek ve (133,31– 91,63=) 41,68 TL asgari geçim indirimi farkı diğer dönemlerde de değerlendirilmeyecektir. Buna göre, işveren, mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 91,63 TL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır.

Diğer güncel makalelerimizden haberdar olmak için Facebook Grubumuza üye Olabilirsiniz.

Güncelleme Tarihi: 23 Eylül 2019, 21:16
YORUM EKLE