TS 8985 Hizmet Yeterlik belgesini TSE dışındaki bir kurum düzenleyebilir mi?

KİK, Hizmet Yeterlik Belgelendirmesi “TSE-HYB” markası altında kullanılabilen bir belge olduğundan, TS 8985 standardına ilişkin Hizmet Yeterlik Belgelendirmesinin Türk Standartları Enstitüsü dışında başka bir kuruluş tarafından yapılabilmesinin mümkün olmaması sebebiyle ihalenin iptaline karar verdi.

BAŞVURU SAHİBİ:

Erbatur Sağlık Yemekçilik Temizlik Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.,

VEKİLİ:

Av. İsmail Yıldırım

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Mersin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/569288 İhale Kayıt Numaralı “Mersin İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların 2020 Yılı Mamul Yemek Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Mersin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 12.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların 2020 Yılı Mamul Yemek Alımı” ihalesine ilişkin olarak Erbatur Sağlık Yemekçilik Temizlik Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.06.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.07.2020 tarih ve 31014 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1119 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 1, 2, 4, 5 ve 7’nci kısımları üzerinde bırakılan istekli tarafından İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesi uyarınca sözleşme aşamasında idareye sunulması gereken TS 8985 Hizmet Yeterlik belgesinin Türk Standartları Enstitüsü tarafından düzenlenmediği, anılan belgenin ihale tarihi itibariyle geçerli olmadığı, anılan isteklinin ihale tarihi itibariyle geçerlik süresini doldurmamış ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından düzenlenen hizmet yeterlik belgesinin bulunmadığı, Mersin ili sınırları içerisinde üretim tesisinin bulunmadığı, belirtilen nedenlerle söz konusu isteklinin ihale dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde incelemeye konu ihalenin adı “Mersin İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların 2020 Yılı Mamul Yemek Alımı” olarak, türü ve miktarı “Ortak ihtiyaçlar kapsamında sabah kahvaltısı 217130 adet, ara öğün 320220 adet, öğle yemeği 253570 adet, akşam yemeği 224890 adet, ekmek+salata+ayran 25250 adet, özel gün menüsü 10296 adet, okul beslenmesi 5760 adet.” şeklinde belirtilmiş olup anılan Şartname’nin 20’nci maddesinde ihalede kısmi teklif verilebileceği ve kısım sayısının 7 olduğu düzenlenmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının ihalenin 1, 2, 4, 5 ve 7’nci kısımlarına ilişkin olduğu, 23.12.2019 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin söz konusu kısımlarının Erbatur Sağ. Yem. Tem. Gıda Turz. İnş.San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, 26.02.2020 tarihli ve 2020/UH.II-399 sayılı Kurul kararı ile Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan işletme kayıt belgesinde yer alan “Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” şeklindeki faaliyet konusunun “Hazır Yemek ve Tabldot Yemek Üretimi” faaliyetini de kapsadığı gerekçesi ile düzeltici işlem kararı verilmesinin ardından alınan 18.03.2020 tarihli ihale komisyon kararı ile bu kısımların anılan Kurul kararı doğrultusunda teklifi değerlendirmeye alınan Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, anılan kısımlarda başvuru sahibi Erbatur Sağ. Yem. Tem. Gıda Turz. İnş.San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde “1- İhale konusu  Yemek Alımı, Kuruluşlarımızda Koruma bakım altında bulunan bireylere özgü olup alınacak hizmetin aksamaması amacı ile Kuruluş Mutfağı Yemek alımlarında Kuruluş Mutfağının yangın, su basması, afet vs. sebepleri ile kullanılamayacak hale gelmesi durumları nedenlerinden ötürü istekliler; 2- İhale konusu Yemek Alımı, Kuruluşlarımızda Koruma bakım altında bulunan bireylere özgü olup alınacak hizmette oluşabilecek olası herhangi bir aksamanın (olası gıda zehirlenmeleri, yemeklerin bozulmaya uğraması vb.) yaşanmasını önlemek amacı ile Yüklenici Mutfağı yemek alımlarında İstekliler; Mersin il sınırları içerisinde kendi üretim tesisleri veya kiralamış oldukları üretim tesislerine ait ve ihale tarihi itibariyle geçerlilik süresini doldurmamış TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ TS 8985 hizmet yeterlilik belgesi (yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfakları için kurallar standardına uygun hizmet veren yemek fabrikası) belgelerini Sözleşme aşamasında idareye sunacaklardır.

Kalite yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgenin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.

İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinin altıncı fıkrasında “Kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından yabancı ülkede düzenlenen belgeler, Türk Akreditasyon Kurumundan alınan teyit yazısı ile birlikte sunulması durumunda tasdik işleminden muaftır. Bu belgelerden yabancı dilde düzenlenenlerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.

b) Türk Akreditasyon Kurumundan bir teyit yazısı alınmadan sunulabilen ve yabancı ülkede düzenlenen kalite ve standarda ilişkin belgelerin tasdik işlemi ve tercümelerinin yapılması dördüncü ve beşinci fıkralardaki esaslara tabidir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42’inci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.

(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu  olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.

(3) Deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliliği ile ilgili belgelerin, Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.

(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez.

(5) İş ortaklığında, ortaklardan en az birinin kalite ve standarda ilişkin belgeleri sunması yeterlidir. Konsorsiyumda, her bir kısım için istenen kalite ve standarda ilişkin belgeler dokümanda belirtilir. Bu durumda her bir ortağın kendi kısmı için istenen belgeleri sunması zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde yer alan düzenleme uyarınca Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sözleşme aşamasında kullanım sözleşmesi yapılan Cadde Yemekçilik Gıda Tem. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına Eurogap Belgelendirme Kuruluşu tarafından düzenlenen Hizmet Standart Belgesi adlı belgenin sunulduğu, söz konusu belgede “İlgili Türk Standardı”nın TS8985, belge bitiş süresinin 10.12.2020 ve belge kapsamının “TS8985 İş Yerleri-Yemek Fabrikaları ve Toplu Yemek Mutfakları İçin Kurallar” olarak belirtildiği, söz konusu belge üzerinde TÜRKAK logosunun olmadığı görülmüştür.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, ihale konusu işin kısımlarından Mersin Nihat Sözmen Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkez Müdürlüğü tarafından Türk Standartları Enstitüsü Mersin İthalat Müdürlüğü’ne yazılan 30.06.2020 tarihli ve E.1487656 sayılı yazıda, ihalede en avantajlı teklifi veren Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ekte sunulan Cadde Yemekçilik Gıda Tem. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına Eurogap Uluslararası Standart Sertifikasyon Enstitüsü Limited Şirketi tarafından düzenlenen belgenin İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesine göre geçerli olup olmadığı hususunun sorulduğu görülmüştür.

Türk Standartları Enstitüsü Çukurova Bölge Koordinatörlüğü’nün 10.07.2020 tarihli ve E.203651 sayılı cevabi yazısında “... Bilindiği üzere ‘Hizmet Yeterlilik Belgesi’ Enstitümüzün ‘Türk Patent ve Marka Kurumu’ tarafından tescillenmiş markası olup, Enstitümüz dışında herhangi bir kuruluş tarafından ‘Hizmet Yeterlilik Belgesi’ adı altında belgelendirme yapılması söz konusu değildir.” hususlarına yer verilmiştir.

Söz konusu cevabın ardından Mersin Nihat Sözmen Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkez Müdürlüğü tarafından, üst idare, Mersin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne yazılan 16.07.2020 tarihli ve E.1618458 sayılı yazıda, yüklenici tarafından sözleşme aşamasında sunulan Türk Standartları Enstitüsü TS8985 hizmet yeterlilik belgesinin yapılan teyit sonucunda geçersiz olduğunun tespit edildiği, bu durumda yapılacak işlem olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 58’inci maddesinin mi uygulanacağı, yoksa Bakanlık Strateji Geliştirme Başkanlığının görüşüne istinaden Türk Standartları Enstitüsü TS8985 hizmet yeterlilik belgesi istenmeden sözleşme sürecine devam mı edilmesi gerektiği hakkında Bakanlık Strateji Geliştirme Başkanlığına görüş sorulması hususları belirtilmiştir.

Mersin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından verilen 29.07.2020 tarihli ve E.1726342 sayılı cevabi yazıda, bu konuda idare olarak muhatabınız olan ve sözleşme imzalanan yüklenici firma Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. yazılı bildirimde bulunulması, yüklenici firmanın sunacağı belge veya yazılı olarak vereceği cevabın, sonrasında gelişecek idari ve hukuki işlemlere dayanak oluşturacağı hususlarına yer verilmiştir.

Bu çerçevede, Hizmet Yeterlik Belgelendirmesi “TSE-HYB” markası altında kullanılabilen bir belge olduğundan, TS 8985 standardına ilişkin Hizmet Yeterlik Belgelendirmesinin Türk Standartları Enstitüsü dışında başka bir kuruluş tarafından yapılabilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

Bunun yanında, TÜRKAK internet sitesinde yer alan akredite kuruluş arama motorundan, Eurogap Belgelendirme Kuruluşu’nun akreditasyon kapsamı içerisinde TS 8985 standardına ilişkin Hizmet Yeterlik Belgelendirmesinin bulunmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer alan hükümler ve tespitler neticesinde, TS 8985 standardına ilişkin Hizmet Yeterlilik Belgesini sözleşme aşamasında usule uygun sunmayan Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmuştur.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 1, 2, 4, 5 ve 7’nci kısımları üzerinde bırakılan Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Özel Eğ. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

   Oybirliği ile karar verildi.