Yapım işi sözleşmelerinin yürütülmesi aşamasında, geçici kabul noksanlarını önlemek veya kesin hesapların zamanında tamamlanmasını sağlamak için hakedişten yapılacak nakit kesintinin, teminat mektubu ile değiştirilip değiştirilemeyeceğine ilişkin olarak Kamu İhale Kurulunun 2018/DK.D-105 sayılı Kararının uygulanmasında yaşanan tereddütleri gidermek amacıyla anılan Karar gerekçeleri ile birlikte yeniden yayımlanmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI
 

Toplantı No                                                 : 2018/030

Gündem No                                                 : 7
Karar Tarihi                                               : 23.05.2018

Karar No                                                    : 2018/DK.D-105.1

Toplantıya Katılan Üye Sayısı               :  8
Gündem Konusu                                     :Yapım işi sözleşmelerinin yürütülmesi aşamasında, geçici kabul noksanlarını önlemek ve kesin hesapların zamanında tamamlanmasını sağlamak için hakedişten yapılacak nakit kesintinin, teminat mektubu ile değiştirilip değiştirilemeyeceğine ilişkin Kurum görüşü oluşturulması.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihale edilen işlere ilişkin olarak; aşağıda hükmüne yer verilen Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan tip sözleşmenin 30 uncu maddesi gereğince tutulan %3 ve %5 oranındaki kesintinin yüklenici talepleri doğrultusunda teminat mektubu ile değiştirilip değiştirilemeyeceği hususunda yaşanan tereddütlerin giderilmesini teminen aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

Anılan maddede “(1) Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde madde metni, aşağıdaki (I) ve (II) numaralı seçenekten biri seçilerek düzenlenecektir:

I-      Madde 30-Geçici kabul noksanları

30.1. Geçici kabul noksanları için düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının % 3’üne karşılık gelen kısmı tutulur ve bu tutar, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra yükleniciye ödenir. Fiyat farkı ödenen işlerde bu tutar, sözleşme tarihinden itibaren endeks üzerinden güncelleştirilmek suretiyle kesilir.

II-    Madde 30-Geçici kabul noksanları

30.1.  Geçici kabul noksanları için düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının % 3’üne karşılık gelen kısmı karşılığında teminat mektubu alınır ve bu teminat mektubu, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra yükleniciye iade edilir. Fiyat farkı ödenen işlerde teminat tutarı, sözleşme tarihinden itibaren endeks üzerinden güncelleştirilmek suretiyle belirlenir. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda; düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının % 3’üne karşılık gelen kısmı tutulur ve bu tutar, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını

müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra yükleniciye ödenir. Fiyat farkı ödenen işlerde bu tutar, sözleşme tarihinden itibaren endeks üzerinden güncelleştirilmek suretiyle kesilir.

(2) Birim fiyat sözleşmelerde madde metni, aşağıdaki (I) ve (II) numaralı seçenekten biri seçilerek düzenlenecektir:

I-   Madde 30-İşin devamı sırasında kesin hesapların yapılması

30.1. …

30.2.   Düzenlenen hakedişlerde; tamamlanmış, ancak kesin hesabı İdareye verilmemiş imalatlara ait tutarların % 5’i tutulur ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu tutarlar ödenmez.

II-    Madde 30-İşin devamı sırasında kesin hesapların yapılması

30.1. …

30.2. Düzenlenen hakedişlerde; tamamlanmış, ancak kesin hesabı İdareye verilmemiş imalatlara ait tutarların % 5’i karşılığında teminat mektubu alınır ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu teminat mektubu iade edilmez. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda ise kesin hesabı İdareye verilmemiş imalatlara ait tutarların % 5’i tutulur ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu tutarlar ödenmez.” düzenlemeleri yer almaktadır.

Buna göre, anahtar teslimi götürü bedel işlerde, geçici kabulde oluşacak noksanlar için hakedişin %3’üne denk gelen tutarda idarelerce kesinti yapılacağı veya bu tutarda teminat mektubu alınacağı yönünde seçenekli bir düzenlemeye yer verildiği, benzer şekilde birim fiyatlı sözleşmelerde de, tamamlanmış, ancak kesin hesabı idareye verilmemiş imalatlara ait tutarların
% 5’i karşılığında hakedişten kesinti yapılacağı veya teminat mektubu alınacağı yönünde seçimlik hak tanındığı anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde teminat olarak kabul edilebilecek değerler “a) Tedavüldeki Türk Parası.

b)  Teminat mektupları.

c)   Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.” olarak sayılmış ve anılan maddede teminatların teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün “Teminat mektupları” başlıklı 15 sıra nolu Tebliğinde ise, kamu kurum ve kuruluşlarının yapacağı ihale ve sözleşmelerde teminat olarak kabul edilecek değerlerin ilgili mevzuatlarında belirlendiği ifade edildikten sonra, “Teminatların değiştirilmesi” başlıklı bölümde, alınan teminatların kısmen veya tamamen, teminat olarak kabul edilen aynı değerde diğer teminatlarla değiştirilebilmesinin mümkün olduğu düzenlenmiştir.

Diğer taraftan, yukarıda aktarılan tip sözleşmenin 30 uncu maddesi uyarınca nakit para tutulması veya teminat mektubu alınmasının geçici kabul noksanlarına veya kesin hesabı idareye verilmemiş imalatlara ilişkin güvence niteliğinde olduğu,

Ayrıca, tip sözleşmede nakit para veya teminat mektubu alternatiflerinden herhangi birine öncelik verilmediği, idarenin bu hususta takdir yetkisine sahip olduğu, her iki uygulama ile de aynı amaca ulaşılmasının mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Açıklanan gerekçelerle,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan tip sözleşmenin 30 uncu maddesi uyarınca hakedişten kesinti yapılmak suretiyle idare hesabında tutulan tutarın, yüklenici tarafından anılan tip sözleşme maddesinde belirtilen şartlara uygun olarak sunulacak teminat mektubu ile değiştirilebileceğine,

Oybirliği ile karar verilmiştir.

2