İhalede irade birliği içinde hareket etmek
Kamu kurumlarınca yapılan ihalede baba ve oğuluna ait farklı iki firmanın aynı ihalede teklif vermesi olayında ihale evraklarının aynı IP sahip bilgisayardan indirilmiş olması, banka teminat mektuplarının birbirini takip eden numaralarla aynı bankanın aynı şubesinden alınmış olması ve banka teminat mektuplarının aynı kişi tarafından bankadan teslim alınmış olması fiillerinin birlikte değerlendirilmesi neticesinde yapılan işlemlerin 4734 sayılı kanunun 17. maddesine aykırı olduğu yönündeki danıştay kararı yazımız ekinde yer almaktadır.
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2020/508 E. , 2020/844 K.
TEMYİZ EDEN (DAVACI): ...
KARŞI TARAF (DAVALI): ...
İSTEMİN_KONUSU: ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nce tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ve davacı üzerinde bırakılan " Eğitim Öğretim Yılı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Uygulaması Kapsamında Alınan İlkokul Ve Ortaokul Öğrencilerinin Taşıma İhalesi"nde ihale dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul) tarih ve -sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu ihalede davacı şirket ile dava dışı tarafından; ihale dokümanının 12/07/2019 tarihinde aynı IP'li cihaz üzerinden e-imzalı olarak indirildiği, geçici teminat mektuplarının aynı tarihte aynı bankaya ait aynı şubeden alındığı, geçici teminat mektuplarının aynı kişi tarafından teslim alındığı, bunun yanında davacı şirketin yetkilisi ile dava dışı ... Ltd. Şti. yetkilisi arasında baba-oğul ilişkisi olduğu, dava dışı ... Ltd. Şti. ve davacı şirketin daha önceki adresleri arasında benzerlikler bulunduğu hususları göz önüne alındığında; her bir tespitin ayrı ayrı tek başına başvuruya konu ihalede irade birliği içerisinde hareket edildiği sonucuna ulaştıramayacağı, ancak tüm tespitler bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekliler tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (b) ve (d) bendi hükmüne aykırı şekilde ihaleye teklif verildiği, isteklilerin irade birliği çerçevesinde birlikte hareket ettiklerine ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına dair güçlü kanıtların bulunduğu anlaşıldığından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 10'uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendi uyarınca davacı şirketin ihale dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine yönelik Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, Kamu İhale Kurulu ve İdare Mahkemesi kararında faraziyeler üzerinden hareket edildiği, teklif ettikleri bedelin yaklaşık maliyet bedelinden %34 daha düşük olduğu, kararın uygulanması hâlinde kamunun zarara uğrayacağı, ... Ltd. Şti. ile birbirinden tamamen bağımsız iki ayrı tüzel kişilik oldukları, aralarında herhangi bir hukuki ve organik bağ bulunmadığı, iki şirketin hukuki yapısı, işleyişi, merkezleri ve adresleri gibi unsurların birbirinden farklı olduğu, birbirlerinden bağımsız şekilde rekabeti ve ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmadan ihaleye katıldıkları, dava dışı şirket yetkilisinin kendi şirketindeki bilgisayarı arızalı olduğundan aynı bilgisayar kullanılarak ihale dokümanının indirildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından, 8 geçerli teklif olan ihalede aşırı düşük teklif sınır değerinin ...-TL olarak tespit edildiği, ...-TL teklif sunan ... Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmayacağı bilgisinin verilmesi üzerine teklifinin reddedildiği, ihalenin davacı şirket üzerinde bırakıldığı, ihaleye katılan bir başka isteklinin yaptığı itirazen şikayet başvurusuna ilişkin olarak yapılan incelemede; her iki istekli tarafından ihale dokümanının aynı cihaz kullanılarak indirildiğinin görüldüğü, her iki istekli adına peşi sıra düzenlenen geçici teminat mektuplarının banka şubesinden aynı kişi tarafından teslim alındığı, bu durumun isteklilerin irade birliği içerisinde birlikte hareket ettiklerine ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına ilişkin kuvvetli karine oluşturduğu ve bu nedenle ihale dışı bırakılmalarına karar verildiği, birçok Danıştay kararının da aynı yönde olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 11/03/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
