İhale Komisyonunda Başkan ve Üyeler Arasında Astlık Üstlük İlişkisi
Bilindiği üzere 4734 sayılı kanununa göre yapılan ihalelerde ihale iş ve işlemleri ihale yetkilisince belirlenen ihale komisyonlarınca belirlenmektedir.Bazı kurumların yapmış olduğu iç düzenlemeler ile üst konumda olanlar ihale komisyon başkanı olarak görevlendirilmekte diğer komisyon üyeleri ise daha alt unvanlarda görev yapan kişilerden seçilmektedir.Daha önceki yıllarda yapılmış olan bir ihaleye katılan firma kurumca yapılmış olan düzenlemeye göre teşkil ettirilmiş komisyonun bu şekilde görevlendirilmesine yapmış olduğu itirazda "İhale komisyon başkan ve üyelerinin hiyerarşik olarak amir-memur ilişkisine ya da sicil amiri sicil üstü konumuna sahip oldukları, bu doğrultuda söz konusu ihaleye yönelik tesis edilen ihale komisyonunun kuruluş ve çalışma esaslarının mevzuata uygun olmadığı" gerekçesini öne sürmüştür.
Amir memur ilişkisine sahip komisyonlarda amir pozisyonunda olanların memurların kararlarında etkili olabileceği itirazında bulunmuştur.
Konuya ilişkin olarak Kamu İhale Kurumunca verilmiş olan kararda özetle :4734 sayılı kanuna göre oluşturulan komisyonlarda başkan ve üyeler arasında yapılan görevlendirmeden dolayı bir astlık üstlük ilişkisinin olmadığı ve komisyonda görev yapan başkan ve üyelerinin bir oy hakkına sahip oldukları komisyonda görev yapanların komisyon haricindeki görevlerde altlık üstlük ilişkisine sahip olmasının komisyondaki görevlere etki etmeyeceği bu nedenle amir pozisyonunda olan komisyon başkanının diğer üyelerin kararlarını etkileyecek yönde emir ve talimat vermesinin mümkün olmadığı yönünde karar vermiştir.
İlgili kararın komisyon başkan ve üyelerinin görevleri ile alakalı kısmına aşağıda yer verilmiştir.
Toplantı No : 2015/065
Gündem No : 37
Karar Tarihi : 05.11.2015
Karar No : 2015/UH.II-2929
Şikayetçi:
Koçlar Turizm Taş. Petr. İnş. Gıda Hayv. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Ş
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1-İhale komisyon başkan ve üyelerinin hiyerarşik olarak amir-memur ilişkisine ya da sicil amiri sicil üstü konumuna sahip oldukları, bu doğrultuda söz konusu ihaleye yönelik tesis edilen ihale komisyonunun kuruluş ve çalışma esaslarının mevzuata uygun olmadığı..............
.................
4734 sayılı Kanun’un “İhale Komisyonu” başlıklı 6’ncı maddesinde “İhale yetkilisi, biri başkan olmak üzere, ikisinin ihale konusu işin uzmanı olması şartıyla, ilgili idare personelinden en az dört kişinin muhasebe veya malî işlerden sorumlu bir personelin katılımıyla kurulacak en az beş ve tek sayıda kişiden oluşan ihale komisyonunu, yedek üyeler de dahil olmak üzere görevlendirir.
İhaleyi yapan idarede yeterli sayı veya nitelikte personel bulunmaması halinde, bu Karar kapsamındaki idarelerden komisyona üye alınabilir.
Gerekli incelemeyi yapmalarını sağlamak amacıyla ihale işlem dosyasının birer örneği, ilân veya daveti izleyen üç gün içinde ihale komisyonu üyelerine verilir.
İhale komisyonu eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur. Karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır.
İhale komisyonunca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, komisyon başkan ve üyelerinin adları soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhale yetkilisi ve ihale komisyonu” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. 4 sayılı Kanunun “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde “ihale yetkilisi”; idarenin, ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevlileri olarak belirlenmiştir. İdarelerin bu yetkilere sahip kişi, kurul veya görevlileri ise, kendi mevzuatlarında belirlenmektedir. Bu nedenle, idarenin tabi olduğu mevzuat çerçevesinde, ihale yetkilisinin idarelerce belirlenmesi gerekmektedir.
İhale komisyonunun eksiksiz olarak ihaleyi sonuçlandırabilmesi için idarece yeterli sayıda yedek üyenin belirlenmesi Bu çerçevede, yedek üyeler tespit edilirken ihale konusu uzmanları ile muhasebe veya mali işlerden sorumlu personel yerine geçecek yedek üyeler mutlaka belirlenmelidir.
Yedek üyelerin asıl üyelerin taşıması gereken özellikleri haiz olması Bir makamdaki görevi nedeniyle ihale komisyonunda görevlendirilen kişinin o görevinden herhangi bir şekilde ayrılması sonucu komisyon üyeliğinden de ayrılmak zorunda kalması halinde ayrılan personelin yerine atanmış kişi değil, o asıl üyenin yedeği ile ihaleye devam edilmesi ve herhangi bir nedenle asıl üyenin yerine geçen yedek üyenin geçerli mazeret durumları hariç ihale sonuçlanıncaya kadar komisyon üyeliği devam etmesi gerekmektedir.
........................
İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, 21.10.2014 tarihinde Özelleştirme İdaresi Baş Vekilinin onayı ile beş asıl ve beş yedek üyenin isim ve ünvanlarının yer aldığı ihale komisyonu oluşturulduğu, ihale sürecine yönelik tesis edilen işlemlerin yer aldığı belgelerde ve 21.04.2015 ta ihale komisyon kararı üzerinde komisyon başkanı olarak mali hizmetler uzmanının belirlendiği, ihale komisyonunun diğer üyelerinin bir mali üye, iki uzman üye ve bir avukatın olduğu, alınan kara üzerinde komisyon başkanı ve üyelerin isim, imza ve ünvanlarının yer aldığı, bahse konu belgeler üzerinde yer alan komisyon başkan ve üyelerinin aynı kişiler olduğu, herhangi bir fark olmadığı tespit edilmiştir.
Netice itibariyle, ihale yetkilisinin ihale komisyonunu ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak belirlediği, ihale yetkilisince söz konusu komisyonun oluşumunda tespit ettiği komisyon başkan ve üyeleri arasında hiyerarşik açıdan ast-üst ilişkisinin olmasının kamu ihale mevzuat bağlamında bir aykırılık teşkil etmeyeceği, öte yandan ihale komisyonunda bulunan komisyon başkanı dahil her üyenin bir oy hakkına sahip olduğu, ihale komisyonunda yer alan başkan ve üyelerin oy ve kararlarından sorumlu olduğu, komisyon başkan ve üyeleri arasında amir-memur ilişkisi olması komisyon başkanı tarafından ihaleye yönelik olarak alınan kararlar üzerinde herhangi bir emir da benzeri bir talimatı üyelere verme yetkisinin olmadığı, dolayısıyla ihale komisyonunda bulunan komisyon başkanı dahil tüm üyelerin eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu dikkate alındığında başvuru sahibinin 1’inci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Güncelleme Tarihi: 18 Mart 2020, 12:53
