Doğrudan Temin Usulü İle Yapılan Alımlarda Damga Vergisi

Damga Vergisi Kanununun 1. Maddesine göre, kanuna ekli 1 sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga Vergisine tabidir. Kanunda yer alan kağıtlar tabirinden anlaşılması gereken, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerdir.

Vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin de Damga Vergisine tabi olduğu kanunun 2. Maddesinde yer almaktadır.

Verginin mükellefi kağıtları imza eden kişiler olup devletle kişiler arasında yapılan işlemlerde vergiyi kişiler öder. Damga vergisi uygulama alanı çok geniş bir vergidir. Gerek mükelleflerimizin gerekse idarelerimizin ileride doğabilecek sorumlulukların önüne geçmesi için damga vergisi ile ilgili iş ve işlemleri doğru yapması gerekmektedir.

İdareler açısından ihtiyaçların temininde yaygın olarak kullanılan yöntemlerden birisi olan ve ihale yöntemi olmaktan çıkarılan doğrudan temin usulü ile yapılan alımlarda damga vergisinin doğru kesilip kesilmediği önem arz eden konulardan biridir. Doğrudan Temin 4734 sayılı yasanın 22. Maddesinde düzenlenmiş olup hangi alımların bu yönteme ile yapılabileceği söz konusu kanundan okunabilir. Konu hakkında yapacağımız bu çalışmamızda doğrudan temin usulü ile yapılan satın almalarda damga vergisi keserlerken nelere dikkat edilmesi gerektiği hususunu incelemeye çalışacağız.

a-Doğrudan Teminde Komisyon Kurulmayan ve Sözleşme İmzalanmayan Satın Almalarda Damga Vergisi

Doğrudan Temin Usulü ile yapılan alımlarda idarelere kolaylık sağlamak için komisyon kurma, ilan yapma ve sözleşme imzalama gibi zorunluluklar kaldırılmıştır. İdareler komisyon kurma ve sözleşme yapmak konusunda takdir yetkisine sahiptir. Kurumların mevzuatın vermiş olduğu bu kolaylıktan faydalanmayı seçmesi halinde karar pulu bedeli ile sözleşme damga vergisi kesintisi yapmalı mıdır?

44 Nolu Damga Vergisi Tebliğinde yer alan hükümden de anlaşılacağı üzere, alımlar nedeniyle belli parayı ihtiva eden bir sözleşmenin düzenlenmemesi ve ihale komisyonları kurularak bir ihale kararının alınmaması halinde ise damga vergisinin aranılmayacaktır.

Komisyon kurmadan ve sözleşme yapılmadan yapılan alımlarda sadece ödeme yapılırken kdv hariç satın alma tutarından damga vergisi kesilir. Bu noktada bir küçük hatırlatma yapmak gerektiğini düşünüyorum. Şöyle ki; ödeme emri belgesi üzerinden yapılan damga vergisi kesintisi  yapılan ödemeden kaynaklanmaktadır. Yukarıda da izah ettiğimiz gibi doğrudan temin usulü ile yapılan alımlarda komisyon kurulmamış ve sözleşme imzalanmamışsa bu işlemler için damga vergisi aranılmaz ancak ödeme emri belgesi düzenlenip satın alma bedeli ödenirken Kdv hariç tutar üzerinden damga vergisi kesintisi yapılır.

b- Doğrudan Teminde Komisyon Kurulan ve Sözleşme İmzalanan Satın Almalarda Damga Vergisi 

Doğrudan Temin usulüyle yapılan alımlarda idareler takdir yetkilerini komisyon kurma ve sözleşme imzalama yönünde kullandıklarından damga vergisi ile ilgili ne yapması gerektiğine gelince;

İdarelerin 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi kapsamında yapacakları alımlar nedeniyle belli parayı ihtiva eden bir sözleşmenin düzenlenmesi halinde bu sözleşmenin, idarelerce kurulacak ihale komisyonlarınca bir ihale kararının alınması halinde bu kararın, damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

İdare tarafından kurulacak komisyon kararının ilgiliye tebliğinden itibaren verginin mükellefi olan müteahhitlerce, en geç 15 gün içinde, beyanname verilmeksizin, makbuz karşılığı ödenmesi gerekmektedir.

Bu yazının tüm hakları Mevzuatinyeri.com’a aittir. 5856 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 36. maddesi uyarınca alıntılanamaz. Aktif link verilmek suretiyle paylaşılabilir.

Diğer güncel makalelerimizden haberdar olmak için Facebook Grubumuza üye Olabilirsiniz.