Doğrudan temin alımlarında ihalede yetkili olan kişilerin yakınlarından alım yapılabilir mi?
4734 ihale kanununun 11. maddesinde yer alan hükme göre ihale sürecinde görev alanların kan ve kayın hısımlarının ilgili ihaleye katılması yasaktır. 4734 sayılı kanunun 11. maddesinin doğrudan temin usülü ile yapılan alımlarda da geçerli olup olmadığı hususunda danıştay başkanlığınca verilmiş olan bir kararda doğrudan temin usülünün bir ihale usulü olmadığı bu nedenle yapılan ihaleler için aranan şartların bu alım türünde uygulamasının mümkün olmadığı yönünde karar verilmiştir.
DANIŞTAY
1. Daire 2009/1123 E.N , 2009/1440 K.N.
Özet
DOĞRUDAN TEMİN USULÜNÜN BİR İHALE USULÜ OLMAMASI NEDENİYLE, İŞİN YAPILMASI İÇİN TEKLİF VERENLERİN 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNUN 11 İNCİ MADDESİNDE DÜZENLENEN YASAKLILAR KAPSAMINA GİRİP GİRMEDİĞİNE İLİŞKİN BİR İNCELEME YAPILMASINA HUKUKEN OLANAK BULUNMADIĞI HAKKINDA.
İçtihat Metni
Hakkında Ön İnceleme Yapılanlar:
1-...-... Büyükşehir Belediye Başkanı
2-... - " " Satmalına Dairesi Başkanı, Satınalma Görevlisi
3-... -... Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanı, Satınalma Görevlisi
4- ... - ... Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı, Harcama Görevlisi
5-... -... Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanı
6- ... - ... Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Dairesi Başkan Vekili, Satınalma Görevlisi
7-
8- ,..- ... Büyükşehir Belediyesi Mali Hizmetler Dairesi Başkan Vekili, Satınalma Görevlisi
9-
8-... -... Büyükşehir Belediyesi Satınalma Memuru
9-... - " Gerçekleştirme Görevlisi
10-... - " Muhasebe Yetkilisi
11-...- " Gerçekleştirme Görevlisi
12-... - " Harcama Yetkilisi
İtiraz Edilen Karar s Hakkında ön inceleme yapılanların tümü için soruşturma izni verilmesine ilişkin İçişleri Bakanının 17.6.2009 tarih ve 2009/147 sayılı kararı
Karara İtiraz Edenler : Hakkında soruşturma izni verilen ...,...,...,...,..., .." ..., ...,...,...,... ve...
Soruşturulacak Eylem : 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesine aykırı olarak Belediyenin reklam işlerini ... Elektronik Limited Şirketi ile ... Ofset Limited Şirketine yaptırmak
Eylem Tarihi : 2006 yılı ve sonrası
İçişleri Bakanlığının 7.8.2009 tarih ve 11875 sayılı yazısı ekinde gönderilen dosya, İçişleri Bakanının 17.6.2009 tarih ve 2009/147 sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararı ve bu karara yapılan itirazlar, Tetkik Hakimi Serkan Kızılyel'in açıklamaları dinlenildikten sonra 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesinde, ihaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler ve ihaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar ve belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenlerinin doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacakları hükmüne yer verildiği, aynı Kanunun 18 inci maddesinde 30.07.2003 tarih ve 4964sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile doğrudan temin yönteminin bir ihale türü olmaktan çıkarıldığı, yine Kanunun 22 nci maddesinde, belli bir miktar parayı aşmayan ihtiyaçların, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilebileceğinin hükme bağlandığı, öte yandan Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün XV inci maddesinin (B) bendinde, doğrudan teminin bir ihale usulü olmaktan çıkarılması nedeniyle 4734 sayılı Kanunun "İhaleye Katılımda Yeterlik Kuralları" başlıklı 10 uncu maddesi ile "İhaleye Katılamayacak Olanlar" başlıklı 11 inci maddesinin doğrudan temin usulünde uygulanmasının zorunlu olmaktan çıkarıldığının karara bağlandığı görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, 2006 yılında Belediyenin reklam ihtiyaçlarından bir kısmının karşılanması amacıyla 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca görevlendirilen satınalma görevlileri tarafından yapılan piyasa araştırma sonrasında en uygun teklifi veren ... Elektronik Limited Şirketi'ne işlerin yaptırıldığı, bu dönemde anılan Şirketin ortaklarından birisinin ... Büyükşehir Belediye Başkanı ...'in damadı olmasına karşın doğrudan temin usulünün bir ihale usulü olmaması nedeniyle, işin yapılması için teklif verenlerin Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen yasaklılar kapsamına girip girmediğine ilişkin bir inceleme yapılmasına hukuken olanak bulunmadığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliğinde de düzenlendiği, ilgili dönemde gerçekleştirilen alımların cüzi bir kısmını alan ... Elektronik Limited Şirketi'nin rayiç bedelin üstünde bir bedelle işleri yaptığı ya da üstlendiği işin yapılmasında kusurlu davrandığına ilişkin dosyada bilgi veya belge bulunmadığı, yine ... Ofset Limited Şirketi tarafından doğrudan temin usulüyle üstlenilen işlerin ... Elektronik Limited Şirketine yaptırıldığına ilişkin iddianın ise bilgi ve belgeyle desteklenemediği ve muhbir iddiasından öteye geçemediği, bu nedenle rayiç bedel üzerinden hukuka uygun olarak doğrudan temin usulü ile yapılan alımlar nedeniyle ilgililere isnat edilen eylemin, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, itirazların kabulüyle İçişleri Bakanının 17.6.2009 tarih ve 2009/147 sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararının kaldırılmasına, dosyanın İçişleri Bakanlığına, kararın bir örneğinin itiraf edenlere gönderilmesine 21.10.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
