Büyük ölçekli ihaleler kısmi teklife açık yapılmak zorunda mı?

KİK, İhale konusu hizmetin kısmi teklife açık ya da kapalı ihale edilmesinin idarenin takdir ve sorumluluğunda olduğu, işin büyük ölçekli (kapsamlı) olmasının doğrudan kısmi teklife açık yapılması gerektiği şekilde bir zorunluluk ortaya çıkarmadığı yönünde karar verdi.

Toplantı No: 2020/054

Gündem No: 56

Karar Tarihi: 02.12.2020

Karar No: 2020/UY.II-1992

BAŞVURU SAHİBİ:

Halil Çalık / Assos İnşaat,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Zeytinburnu Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/519276 İhale Kayıt Numaralı “Park Revizyonu ve Peyzaj Düzenleme” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Zeytinburnu Belediye Başkanlığı tarafından 04.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Park Revizyonu ve Peyzaj Düzenleme” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık / Assos İnşaat’ın 23.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.10.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.11.2020 tarih ve 49390 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1722 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

...

2) İhaleye konu işin parasal ve operasyonel büyüklüğü ve geçerli teklif sunabilecek katılımcı sayısının önceden yapılacak bir belirleme ile sınırlı olacağı tespiti ışığında, kısmi teklife izin verilmemesinin, ihaleye katılımın/rekabetin artırılmasının önünde engel teşkil ettiği ve Kanun’un 5’inci maddesi hükümlerine aykırı olduğu,

....

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:

…

h) İhaleye konsorsiyumların teklif verip veremeyeceği, ihale konusu işin tamamına veya bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olup olmadığı, mal alımı ihalelerinde alternatif teklif verilip verilemeyeceği, verilebilecekse alternatif tekliflerin nasıl değerlendirileceği…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım işlerinde kısmi teklif” başlıklı 16.4.5’inci maddesinde “Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinin beşinci fıkrasında, kendi başına proje bütünlüğü olan benzer nitelikli birden fazla yapım işinin paket halinde bir arada ihale edilmesinin öngörülmesi durumunda, her bir iş için ayrı teklif alınmasını sağlamak üzere kısmi teklif alma yoluyla ihale yapılabileceği hükme bağlanmış olup, bu hükmün uygulanmasına ilişkin olarak bazı hususların açıklanmasına gerek görülmüştür.

16.4.5.1. 4734 sayılı Kanunun 27’nci maddesinde kısmi teklif verilip verilemeyeceğinin işin idari şartnamesinde belirtilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca kısmi teklif verilmesine izin verip vermemek idarenin yetkisinde olup söz konusu yetkinin Kanunun temel ilkelerine uygun olarak kullanılması gerektiği açıktır. Bu çerçevede yapım işleri için, kendi başına proje bütünlüğü olan her bir yapım işinin ayrı ayrı ihale edilmesi esas olup, Yönetmeliğin anılan hükmü ve aşağıda yapılan açıklamalar doğrultusunda kısmi teklif alınması suretiyle ihale yapılması idarelerin yetki ve sorumluluğundadır.

16.4.5.2. Anılan hüküm, kendi başına ihale konusu olabilecek nitelikte proje bütünlüğü olan birden fazla yapım işinin bir arada ihale edilebilmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, proje bütünlüğü olan tek bir yapım işinin parçalara ayrılarak bütünlüğü bozacak şekilde her bir parçası için ayrı ihale yapılması mümkün bulunmamaktadır. Örneğin; belli bir projesi olan ve bu kapsamda teknik ve idari şartnamesi bütünlük arz eden bir bina veya bina kompleksi yapım işi bütün olarak ihale edilecek olup, söz konusu iş parçalara ayrılarak kısmi teklif yoluyla parça parça ihale edilemeyecektir. Ancak, farklı coğrafi alanlarda gerçekleştirilmesi gereken benzer nitelikli okul, sağlık ocağı, vb. yapım işleri bu hükme göre kısmi teklif alma yoluyla bir arada ihale edilebilecektir. Aynı şekilde, belli bir güzergah üzerinde yapımı planlanan yol yapım işinde, bu işin altyapısı ile üst yapısı kısmi teklif kapsamında ayrılamayacak olup, ancak 4734 sayılı Kanunun temel ilkeleri göz önünde bulundurulmak suretiyle uzunluk olarak belli parçalara ayrılarak Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre paket halinde tek bir ihalenin konusunu oluşturabilecektir.

16.4.5.3. Yapım işleri ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi sonucunda, her bir kısım, o kısım için ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren istekli üzerine ihale edilecek ve aynı istekli üzerinde kalan kısımlar dahil olmak üzere her bir kısım için ayrı sözleşme düzenlenecektir.

16.4.6. Kısmi teklif alma yoluyla bir arada ihale edilmesi öngörülen işlerin benzer nitelikli olması ve bu çerçevede ilan ve idari şartnamede bütün kısımlar için geçerli olacak şekilde ortak bir benzer iş tanımı yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla bu konuda karar verirken Yönetmeliğin benzer iş tanımı çerçevesinde hareket edilmesi ve zorunlu haller hariç nitelik bakımından birbirinden farklı olan işlerin aynı ihalede toplanmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir…” açıklaması,

Başvuruya konu ihaleye ait İhale İlanı’nın 9’uncu maddesinde “İstekliler tekliflerini, Birim fiyatlar üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu üzerine ihale yapılan istekliyle, her bir iş kaleminin miktarı ile bu kalemler için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.

            Bu ihalede, işin tamamı için teklif verilecektir.”  düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.”  düzenlemesi yer almaktadır. 

4734 sayılı Kanun’un 27’nci maddesinde, ihaleye kısmi teklif verilip verilemeyeceğinin İdari Şartname’de belirtilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. İhale konusu hizmetin kısmi teklife açık ya da kapalı ihale edilmesi idarenin takdirinde olmakla birlikte, bu yetkinin Kanun’un temel ilkelerine uygun olarak kullanılması gerekmektedir.

Anılan hususlardan ihalenin park revizyonu ve peyzaj düzenleme yapım işi olduğu ve kısmi teklif verilmesine imkan tanınmadığı anlaşılmaktadır. İhale konusu hizmetin kısmi teklife açık ya da kapalı ihale edilmesinin idarenin takdir ve sorumluluğunda olduğu, işin büyük ölçekli (kapsamlı) olmasının doğrudan kısmi teklife açık yapılması gerektiği şekilde bir zorunluluk ortaya çıkarmadığı, kendi başına proje bütünlüğü olan her bir yapım işinin ayrı ayrı ihale edilmesi gerektiği hususu da göz önüne alındığında, başvuru sahibinin iddiası yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.