4483 sayılı kanununa göre yapılan ön incelemeler ile ilgili danıştay emsal örnek kararları 

1-Alınacak malzemelerin parçalara bölünerek alınması 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa aykırı olduğundan 4483 sayılı Yasaya göre verilen soruşturma iznine yapılan itirazın reddi.

(Danıştay 2.D.Y.Esas:2002/2 ; Y.Karar :2002/2)

2-4483 sayılı yasaya göre soruşturma izni verilmemesi kararının Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edilmesi gerektiği.

(Danıştay 2.D.Esas :2000/1228 ; Karar :2000/2148)

3-4483 sayılı Yasaya göre verilen soruşturma izinlerinin ilgili memura tebliğ edilmesi için geri çevrilmesi gerektiği.

(Danıştay 2.D.Esas :2000/114 ; Karar: 2000/2513)

4-M.M.H.K.’ na ve 4483 sayılı Kanuna göre yapılan soruşturmaların tamamı hazırlık soruşturması kapsamında kaldığından ve henüz açılmış bir kamu davası söz konusu olmadığından müdahil isteğinin reddi.

(Danıştay 2.D.Esas :2000/2289)

5-4483 sayılı Yasaya göre soruşturma izni verilmemesi yolundaki kararın yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi gerekeceği.

(Danıştay 2.D.Esas :2000/1687 ; Karar: 2000/2481)

6-4483 sayılı yasaya göre soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararın yakınıcıya ve ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirilmesi gerektiği

(Danıştay 2.D.Esas :2000/1317 ; Karar: 2000/2326)

7-4483 sayılı Kanunun 3/b maddesi uyarınca il daimi encümen üyeleri hakkında o ilin valisi tarafından soruşturma izni verilmesi gerektiğinden İçişleri Bakanı tarafından yetkisiz olarak verilen iznin kaldırılması gerektiği hakkında.

(Danıştay 2.Daire, E:2000-2032, K:2000/2928, T:20.06.2000)

8- Soruşturma izni kararına yapılan itiraz dilekçelerinin aslının dosyaya eklenmesi gerektiği… (Danıştay İkinci Daire 17 .5.2000 E:2000/1422, K:2000/2512)

9- Yetkili mercilerce 4483 sayılı Kanunun 4.maddesine göre reddedilen şikayet dilekçesi üzerine şikayetçilerin, yetkili merci kararına itiraz edebilecekleri…

Haklarında soruşturma izni istenen …Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı … ile aynı yer Başkan Yardımcısı …hakkında üstlerine atılan eylemlerinden dolayı yetkili merci tarafından 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine göre işlem yapılmasına gerek olmadığına dair verilen …gün ve …sayılı kararın aslının ya da onaylı örneği ile aynı kararın şikayetçiye ve yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirildiğine ilişkin tebellüğ belgelerinin dosya içinde bulunmadığı, ayrıca sözü edilen Kanunun 5 ve 6. maddelerine göre ön inceleme raporu düzenlenmeden karar verildiği anlaşıldığından, iddialar ile ilgili olarak tüm bilgi ve belgelerin asıllarının ya da onaylı örneklerinin dosyaya konulması suretiyle ön inceleme raporu düzenlenmesi, anılan kararın yetkili cumhuriyet başsavcılığına da bildirilmesi, buna  ilişkin tebellüğ belgesi ile itiraz edilmesi halinde dilekçenin eklenerek gönderilmesi ve yukarıda belirtilen diğer eksikliklerinde tamamlanarak iade edilmesi için dosyanın …Bakanlığına geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire   27 .4.2000E:2000/1442,K:2000/2318)

10- Soruşturma izni kararının yetkili Cumhuriyet Başsavcısına tebliği hakk.

“Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürü hakkında verilen soruşturma izni kararının, hazırlık tahkikatını yapmaya görevli ve yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edilmesi gerektiği…

Dosyada mevcut bilgi belgelere göre, yukarıda adı geçen Genel Müdür ile Daire Başkanının üstüne atılan eylemi ile ilgili olarak Devlet Bakanı tarafından soruşturma izni verilmemesi yönündeki …tarih ve …sayılı kararın, sözü edilen yasanın 9. maddesi uyarınca Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına ve şikayetçiye bildirildiğine ilişkin tebellüğ belgeleri ile şikayet dilekçesinin ve adı geçen Cumhuriyet Başsavcılığına ait itiraz dilekçesinin .dosyada bulunmadığı; ayrıca yetkili merci tarafından verilen karar sözü edilen  Cumhuriyet Başsavcılığına ve şikayetçiye tebliğ edilmemiş ise tebliğ edilerek tebellüğ belgelerinin ve yukarıda belirtilen dilekçeler ile şikayetçinin ve yetkili Cumhuriyet Başsavcısının itiraz etmesi halinde bu dilekçelerin de eklenerek  gönderilmesi, diğer taraftan iddia konusu ile ilgili olarak yetkili merci tarafından aynı kanunun 5 ve 6. maddelerine göre bizzat kendisi ya da görevlendireceği kişinin ön inceleme yaparak bir rapor düzenlemesi gerekirken düzenlenmemiş olması sebebiyle belirtilen eksikliklerin tamamlanarak dosyaya eklenmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire   4.5.2000 E:2000/1547 ,K:2000/2422)

11- Soruşturma iznin tebliği

…4483 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde yetkili merciin, soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa yakınıcıya bildirileceği kurala bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden yetkili merci kararının soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmı yetkili  Cumhuriyet Başsavcılığına ve yakınıcıya bildirildiği halde, soruşturma izni verilmesine ilişkin kararın Ahmet, A.İhsan, İsmail, Halil ile Yakup isimli yakınıcılara bizzat tebliğ edilmediği anlaşıldığından, kararın bizzat adı geçenlere tebliğ edilerek alınacak günlü ve imzalı alındı belgeleri ile itiraz edilmesi halinde itiraz dilekçelerinin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine… (D.2.D.,E.2000/1616, K.2000/22579)

12- Soruşturma izni yetkisi

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (…) Bölge Müdürü hakkında soruşturma iznini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı değil, (…)Valisinin vermesi gerektiği hakk.

4483 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (c) fıkrası; Bölge düzeyinde teşkilatlanan kurum ve kuruluşlarda görev yapan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni yetkisinin görev yaptıkları ilin valisi tarafından kullanılacağını, bu fıkraya göre vali tarafından verilen kararında anılan Kanunun 9 uncu maddesine göre yetkili Bölge idare Mahkemesinde itiraz konusu yapılabileceğini öngörmektedir. …) Bölge Müdürlüğü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bölge düzeyinde teşkilatlanan bir kuruluşu olması nedeniyle Bölge Müdürü olarak görev yapan sanık hakkındaki soruşturma izninin (…)Valisi tarafından verilmesi gerekirken Bakan tarafından verildiği ve söz konusu karara gerek yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı gerekse ilgili tarafından itiraz edilmediği anlaşılmakta ise de; ortada yetkisiz merci tarafından verilmiş ve 4483 sayılı Yasa’nın .3/c maddesine aykırı bir karar bulunması nedeniyle kararın kesinleşmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle sanık hakkında üstüne atılan eylemlerden dolayı kısmen soruşturma izni verilmesine, kısmen de verilmemesine ilişkin olarak verilen 30.3.2000 gün ve …sayılı kararın kaldırılmasına, adı geçen hakkında yukarıda açıklanan Kanun hükmüne uygun işlem yapılması için dosyanın yerine geri çevrilmesine 24.5.2000tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay.2.D.,  E:2000/1623,K:2000/2581)

13- Soruşturma iznine itiraz hakk.

1) Soruşturma izni kararına karşı itiraz süresinin 10 gün olduğu…

2) İlçe belediye başkanı hakkında hazırlık tahkikatını il Cumhuriyet başsavcısının yapacağı..

Sanık (… ilçesi belediye başkanı) …’ın kendisine 31.3.2000 tarihinde tebliğ edilen karara, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 9. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen 10 günlük itiraz süresini geçirdikten sonra 11.4.2000 tarihinde Posta idaresine vermiş olduğu dilekçesi ile itiraz ettiği anlaşıldığından, itirazının süre aşımı yönünden reddine,

Belediye Başkanı … hakkında İçişleri Bakanı tarafından soruşturma izni verilmesine ilişkin …gün ve …sayılı karara karşı yaptıkları itirazlarının reddiyle dosyanın Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına ve kararın bir örneğinin İçişleri Bakanlığı’na gönderilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire 17.5.2000E:2000/1669, K: 2000 /2519)

14- Soruşturma izni tebliği

…Soruşturma izni verilmemesine ilişkin yetkili merci kararının yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğinin ve yetkili merci kararının dosyaya eklenmesinin zorunlu olduğu hk.Erzincan ili … Belediye Başkanı …’m üstüne atılan, … tarih ve … sayılı kararın 3 (a) maddesinde belirtilen eylemden dolayı hakkında soruşturma izni verilmemesine ilişkin kesiminin, 4483 sayılı Kanunun 9. maddesine göre ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına bildi-rilmediği, ayrıca yetkili merci kararına itiraz eden sanık …’in dilekçesinin aslının dosyaya konulmadığı anlaşıldığından, sözü edilen kararın ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına bildiri¬lerek alınacak tebellüğ belgesi ve itiraz edilmesi halinde dilekçesi ile, hakkında soruşturma izni istenen …’in itiraz dilekçesinin aslı ya da onaylı örneğinin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesi hk

(Danıştay 2.D., E:2000/1672  K:2000/2483).

15- Soruşturma izni verilmemesi tebliği

…4483 sayılı Yasaya göre soruşturma izni verilmemesi yolundaki kararın yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi gerekeceği hk.

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanu¬nun 5. maddesi: izin vermeye yetkili merciin bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini bizzat ya da ihbar, şikayet, bilgi belge veya bulgulara dayanarak öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağını, ön incelemenin, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabile¬ceği gibi, görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı eliyle de yapılmasının mümkün olacağını belirtmektedir. Ön incelemenin, gerek bizzat yetkili merci tarafından gerekse denetim elemanları marifetiyle yapılması halinde, anılan Kanunun 6. maddesi uyarınca hakkında ön inceleme yapılan kişilerin leh ve aleyhindeki bütün bilgi ve belgelerin toplanıp, hakkında inceleme yapılan memurun ifadesi de alınmak suretiyle bir rapor düzenlenmesi gerekmektedir. Öte yandan, yetkili merciin soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararlarının ise kimlere tebliğ edileceği anılan Kanunun 9. maddesinde sayılmıştır. Soruşturma dosyasının incelenmesinden, hakkında soruşturma izni istenen … hak¬kında 4483 sayılı Yasanın 6. maddesi uyarınca bir ön inceleme raporu düzenlenmeden ve yetkili merciin soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının da Cumhuriyet Başsavcılı¬ğına tebliğ edilmeden gönderildiği anlaşıldığından, hakkında soruşturma izni istenen …’nin üstüne atılan eylemle ilgili bilgi ve belgelerin ön inceleme raporuna bağlanması ve yetkili merciin soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilerek alınacak günlü ve imzalı alındı belgesi ile, itiraz edilmesi halinde dilekçenin eklenerek gönderilmesi için soruşturma dosyasının yerine geri çevrilmesine

(Danıştay 2.D., E. 2000/1687, K. 2000/2481)

16-Ön incelemecinin bilgi-belge toplaması ve İfade alma zorunluluğu hakk.

Ön incelemecinin, sanığın Leh ve aleyhindeki bütün bilgi ve belgeleri toplaması ve sanığın ifadesini alması gerektiği hk.

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesi; izin vermeye yetkili merciin bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini bizzat ya da ihbar, şikayet, bilgi belge veya bulgulara dayanarak öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağını; ön incelemenin, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı eliyle de yapılmasının mümkün olacağını belirtmektedir. Ön incelemenin, gerek bizzat yetkili merci tarafından gerekse denetim elemanları marifetiyle yapılması halinde, anılan Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca hakkında ön inceleme yapılan kişilerin Leh ve aleyhindeki bütün bilgi ve belgelerin toplanıp, hakkında inceleme yapılan memurun ifadesi de alınmak suretiyle bir rapor düzenlenmesi gerekmektedir. Öte yandan yetkili merciin soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararların ise kimlere tebliğ edileceği anılan Kanunun 9 uncu maddesinde sayılmıştır. Soruşturma dosyasının incelenmesinden; hakkında soruşturma izni istenen …hakkında 4483 sayılı Yasa’nın 6. maddesi uyarınca bir ön inceleme raporu düzenlenmeden ve yetkili merciin soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının da Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edilmeden gönderildiği anlaşıldığından, hakkında soruşturma izni istenen …’nin üstüne atılan eylemle ilgili bilgi ve belgelerin ön inceleme raporuna bağlanması ve yetkili merciin soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilerek alınacak günlü ve imzalı alındı belgesi ile itiraz edilmesi halinde dilekçenin eklenerek gönderilmesi için soruşturma dosyasının yerine geri çevrilmesine 16.5.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2OOO/1687 , K:2OOO/2481)

17-İnceleme emri verilmiş olması hakk.

“İnceleme emri verilmiş olması veya Cumhuriyet savcılığınca görevsizlik kararı verilmiş olmasının, MMHK’a göre işlemlerin başladığını göstermeyeceği…

4.12.1999 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 18 inci maddesi MMHK hükümlerini yürürlükten kaldırmış, Geçici 1. maddesiyle de, anılan Kanunun yürürlüğe girmesinden önce MMHK hükümlerine göre başlatılmış bulunan işlemlerin bu Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılacağını hükme bağlamıştır.

MMHK hükümlerine göre işlemlerin başlatılması, bir memurun üstüne atılan suç iddiasından dolayı dairesi üstü tarafından verilen soruşturma emriyle mümkün olacaktır. Dairesi üstü tarafından inceleme emrinin ya da Cumhuriyet Savcılığınca yapılan hazırlık tahkikatını müteakip görevsizlik kararının verilmiş olması. MMHK hükümlerine göre işlemlerin başladığı anlamına gelmemektedir.

Dosyanın incelenmesinden …Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. …ile Döner Sermaye Sayman Vekili …haklarında 4483 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 6.12.1999 tarihinde yürürlükten kaldırılmış olan MMHK hükümlerine göre verilen soruşturma emrine istinaden soruşturma yapılıp karara bağlandığı, böylece soruşturma emrinin yasal dayanağı bulunmadığı anlaşıldığından. sanıklar hakkında verilen iı Yönetim Kurulu kararının bozularak yok hükmünde sayılmasına. …ile …’in ilçe  memuru olmaları nedeniyle haklarında 4483 sayılı Kanunun 3. maddesinin (a) bendine göre işlem yapılması için dosyanın yerine geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire  31.5.2000 E: 2000/1751 ,K:2000/2670)

18-Soruşturma izni verilmemesi hususunun  tebliği

…Soruşturma izni verilmemesine ilişkin yetkili merci kararının şikayetçiye tebliğ edilmesinin gerektiği hk.

4483 sayılı Kanunun 9. maddesinde, yetkili merciin soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildirileceği hükme bağlanmış olup, dosyanın ince-lenmesinden, soruşturma izni verilmemesine ilişkin yetkili merci kararının yakınıcı …’a bildirilmediği ve ayrıca yetkili merci kararının onaysız örneğinin dosyaya konulduğu anla-şıldığından, sözü edilen kararın yakınıcıya bildirilerek, alınacak günlü ve imzalı tebellüğ belgesinin, itiraz edilmesi halinde dilekçe ile yetkili merci kararının aslı ya da onaylı örne¬ğinin eklenerek gönderilmesi için soruşturma dosyasının yerine geri çevrilmesi

(Danıştay 2.D. E:2000/1688 K:2000/2583).

19- Soruşturma izni yetkisi hakk.

Ast memurlarla üst memurların suçlarının müşterek olmaması durumunda üst memur hakkında soruşturma iznini verecek yetkili merciin ast memur hakkında soruşturma izni veremeyeceği..

4483 sayılı Kanunun 10. maddesinde; bu Kanun kapsamındaki suçların iştirak halinde işlenmesi durumunda memur olmayanın memur olanla, ast memurun üst memurla aynı mahkemede yargılanacakları belirtilirken, 12/a maddesinde; müsteşarlar hakkındaki hazırlık soruşturmasını Yargıtay cumhuriyet başsavcısı veya vekilinin, 12/c maddesinde; 12/a ve 12/b fıkraları dışında kalan diğer görevliler hakkında genel hükümlere göre yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcısının hazırlık soruşturması yapacağı kurala bağlandığından adı geçen görevlilerin belirtilen maddelerden üstlerine atılan eylemlerle ilgili olarak haklarında soruşturma izni verilmesine ya da verilmemesine ilişkin …gün ve …sayılı yetkili merci kararının kaldırılmasına ve haklarında 4483 sayılı Kanunun 3/d maddesine göre işlem yapılması için bu dosyadan tefrik edilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire 28.6.2000 E:2000/1760,K: 2000/3016)

20- Soruşturma izni tebliğ hakk

Vali hakkında soruşturma izni verilmemesine ilişkin yetkili merci kararının, Yargıtay Cumhuriyet başsavcılığına tebliğ edilmesi gerektiği…

Valisi ve diğer görevliler hakkında kısmen soruşturma izni verilmesi, kısmen de verilmemesi yönündeki yetkili merci kararının soruşturma izni verilmemesine ilişkin kesiminin 4483 sayılı Kanunun 9. maddesine göre cumhuriyet başsavcılığına bildirilmediği anlaşıldığından, sözü edilen kararın yetkili cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi, alınacak günlü ve imzalı tebellüğ belgesi ile itiraz edilmesi halinde dilekçesinin eklenerek gönderilmesi için yerine geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire 31.5.2000 E:2000/1770,K:2000/2676)

21- Soruşturma izni hakk.

Orman Genel Müdürü hakkında verilen soruşturma izni kararının tebliğinin, hazırlık tahkikatını yapmakla görevli ve yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına yapılması gerektiği…

4483 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde yetkili merciin, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa yakınıcıya bildirileceği kurala bağlanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden sanıklar …’un üstlerine atılan eylemden dolayı haklarında soruşturma izni verilmemesine ilişkin …tarihli yetkili mercii kararır)ln yakınıcı …’e ve hazırlık soruşturmasını yürütmekle görevli Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına bildirildiğine ilişkin tebliğ belgelerinin dosyada bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle 17 .4.2000 tarihli yetkili merci kararının yakınıcı ile Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimi yapılmışsa buna ilişkin tebellüğ belgelerinin, şayet bildirim yapılmamışsa bildirimlerin yapılarak alınacak günlü ve imzalı alındı belgeleri ile itiraz edilmesi halinde dilekçelerinin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine…”

(Dnıştay İkinci Daire  14.6.2000 E:2000/1773,K:2000/2824)

22-Soruşturma iznine itiraz hakk.

Köy hizmetleri il müdürü hakkında Vali’nin verdiği soruşturma izni kararına, bölge idare mahkemesine itiraz edilmesi gerektiği…

4483 sayılı Kanunun izin vermeye yetkili merciler başlığını taşıyan 3

üncü maddenin (b) fıkrasında; ilde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni yetkisinin görev yaptıkları ilin valisi tarafından kullanılacağı, bu fıkraya göre verilen kararların da anılan Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca yetkili merciin yargı çevresinde bulunan il  bölge idare mahkemelerinde itiraz konusu edileceği hükme bağlanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden, …Köy Hizmetleri İl Müdürü …ile diğer  görevliler hakkında anılan Kanunun 3 (b) maddesi gereğince Vali tarafından karar verildiği ve bu karara itirazın ise Van Bölge idare Mahkemesine yapılması gerekirken Dairemize yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle hakkında soruşturma izni verilen …’in itirazının incelenmeksizin reddine, dosyanın itiraza bakmakla görevli ve yetkili Van Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesi için yerine geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire  21.6.2000 E:2000/1814,K:2000/2933)

23-Bölge İdare Mahkemesi kararlarına ilişkin  temyiz hakkının olmadığı hakk

Bölge idare mahkemelerince 4483 sayılı Kanuna göre  verilen kararlara karşı, Danıştay’a ”temyiz” imkanı olmadığı…

4483 sayılı Kanunun 9. maddesinin 3. bendinde, itirazları inceleme yetkisinin memurun hukuki statüsüne göre Danıştay 2. Dairesi ile Bölge İdare Mahkemelerine verildiği ve verilen kararların da kesin olduğu belirtildiğinden, bu kararların temyizen ya da ikinci derecede incelenme olanağı bulunmamaktadır.

Bu nedenle Manisa Valisi tarafından verilen temyiz dilekçesinin incelenmeksizin reddine…”

(Danıştay İkinci Daire  21.6.2000 E:2000/1815,K:2000/2934)

24-Soruşturma İzni yetkisi

Ast memur ile üst memurun birlikte suç işlemeleri halinde, soruşturma iznini üst memur hakkında verecek yetkili merciin vereceği hk.

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 3 üncü maddesinde, soruşturma izni verme yetkisine sahip merciiler belirlenmiştir. Buna göre; anılan maddenin ”b” bendinde; İlde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında vali, ”h” bendinde; Büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanları; Büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında İçişleri Bakanı soruşturma izni verme yetkisine sahiptir. Ayrıca anılan Kanun’un 9 uncu maddesinde; yetkili merciin, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildireceği ve bu kararın türüne göre ilgilileri tarafından kararın tebliğinden itibaren 1 0 gün içerisinde itiraz edilebileceği; itirazlara ise, 3 üncü maddenin ”e”, ”f’, ”g” (Cumhurbaşkanınca verilen izin hariç) ve “h” bentlerinde sayılanlar için Danıştay İkinci Dairesinin, diğerleri için ise yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu bölge idare mahkemesinin bakacağı belirtilmiştir. Öte yandan 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanun’un incelenmesi sonucunda vali yardımcılarının anılan Kanun’a ekli (2) sayılı cetvelde bulunması ve söz konusu cetvelde sayılan görevlilerin müşterek kararname ile atanması nedeniyle,4483 sayılı Kanun’un uygulaması bakımından; vali yardımcıları hakkında soruşturma izni vermeye yetkili merciin de vali olması gerekmektedir. il Özel İdaresi Kanunu’nun 136 ncı maddesi hükmüne göre; il daimi encümen üyesi il genel meclisi üyeleri arasından her dönem başı toplantısında gizli oyla seçilmekte olup, anılan Kanunun 141 inci maddesi hükmüne göre de; il daimi encümenine vali veya yerine görevlendireceği vali yardımcısı başkanlık etmektedir. 11 daimi encümeni, il genel meclisinden ayrı ve ondan bağımsız karar vermeye yetkili bir yönetsel organdır. Dolayısıyla il genel meclisi üyeleri arasından il daimi encümen üyeliğine seçilen bir meclis üyesi, il genel meclis üyesi sıfatıyla değil il daimi encümeni üyesi olarak görev yapmaktadır. Bu nedenle 4483, sayılı Kanunun 3/h maddesinin, il daimi encümeni üyelerini kapsamadığı açıktır. Bununla birlikte ast memurun üst memur ile aynı fiile iştiraki halinde iznin, üst memurunun bağlı olduğu merciden isteneceği hükmü uyarınca vali yardımcısı başkanlığında toplanan 11 Daimi Encümeni Üyeleri hakkında soruşturma izni verme yetkisine sahip merciin, 4483 sayılı Kanunun 3/b maddesi hükmüne göre vali olması gerekmektedir. Olayda ise, Vali Yardımcısı (…), 11 Daimi Encümeni Üyesi (…) ile 11 Özel İdare Müdürü (…) haklarında yukarıda açıklanan nedenlerle 4483 sayılı Kanun’un 3/b maddesi hükmü gereğince soruşturma izni verilmesi ya da verilmemesi konusundaki yetkinin, …Valisine ait ve dolayısıyla yapılacak itiraza bakmakla görevli yargı yerinin de anılan Kanun’un 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca…. Bölge İdare Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, adı geçenler hakkında yetkisiz olarak verilen ~…gün ve …sayılı İçişleri Bakanı kararının kaldırılmasına, 4483 sayılı Kanununun 3 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre işlem yapılmak üzere dosyanın yerine geri çevrilmesine 7 .6.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/1893,K:2000/2756)

25-Soruşturma izni verilmesi hakk.

…4483 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin “c” fıkrası; Bölge düzeyinde teşkilâtlanan  kurum ve kuruluşlarda görev yapan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni yetkisinin görev yaptıkları ilin valisi tarafından kullanılacağını, bu fıkraya göre vali tarafından verilen kararın da anılan Kanunun 9 uncu maddesine göre yetkili Bölge İdare Mahkemesinde itiraz konusu yapılabileceğini öngörmektedir. Danıştay İkinci Dairesince verilen 24..5.2000 gün ve E.2000/1623, K.2000/2581 sayılı kararda  4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun izin vermeye yetkili merciler başlığını taşıyan 3 üncü maddesinin (a) fıkrasına göre: İlçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni verme yetkisinin Kaymakam’a ait olduğu, Kaymakam tarafından soruşturma izni verilmesine ya da verilmemesine ilişkin kararlara karşı itirazların ise anılan Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca, yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu Bölge İdare Mahkemesine yapılacağı hükme bağlanmıştır.

(Danıştay 2.D., E.2000/1897, K.2000/2755)

26-Soruşturma İzn verilmesi hakk

1) İlçe Devlet Hastanesinde doktor olan hakkında Sağlık Bakanı’nın soruşturma izni veremeyeceği hk.

2) İlçe doktoru hakkında Kaymakamın soruşturma izni vereceği ve itirazların bölge idare mahkemesine yapılacağı hk.

4483 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) fıkrası; İlçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni verme yetkisinin görev yaptıkları ilçenin kaymakamı tarafından kullanılacağını, bu fıkraya göre Kaymakam tarafından verilen kararın ise anılan Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca yetkili Bölge idare Mahkemesinde itiraz konusu yapılacağını öngörmektedir. Dosyanın İncelenmesinden …İlçesi Devlet Hastanesinde Doktor …hakkında Sağlık Bakanı tarafından soruşturma izni verildiği, ilgilinin bu kararın kaldırılması için Manisa Bölge İdare Mahkemesine itiraz ettiği, Mahkemece Bakan tarafından verilen karara yapılan itirazı inceleyip karara bağlama yetkisinin, 4483 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca .Danıştay 2 nci Dairesine ait bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilip Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır. Soruşturma izni vermeye yetkili merciler Kanunun 3 üncü maddesinde, ayrıntılı ve açıkça belirtilmiş olup, …’nın üstüne atılan eylemden dolayı hakkındaki iznin …Kaymakamı tarafından verilmesi gerekirken Sağlık Bakanı tarafından verildiği, böylece yetkisiz merci tarafından verilmiş bulunan ve 4483 sayılı Kanunun 3/a maddesine aykırı olan …gün ve …sayılı kararın kaldırılmasına, ilgili hakkında 4483 sayılı Kanunun 3/a maddesine göre işlem yapılması için dosyanın yerine geri çevrilmesine 14.6.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/1972; K: 2000/2826)

27-Soruşturma İzni hakk

Ast memur ile üst memurun birlikte suç işlemeleri halinde, soruşturma iznini üst memur hakkında soruşturma izni vermeye yetkili merciin vereceği, itiraz edilecek yargı yerinin de buna göre belirleneceği k.

4483 sayılı Kanun’un uygulaması bakımından; vali yardımcıları hakkında soruşturma izni vermeye yetkili merciin de vali olması gerekmektedir.. il Özel İdaresi Kanunu’nun 136 ncı maddesi hükmüne göre; il daimi encümeni üyeleri, il genel meclisi üyeleri arasından her dönem başı toplantısında gizli oyla seçilmekte, anılan Kanun’un 141 inci maddesi hükmüne göre de; il daimi encümeni’ne vali veya yerine görevlendireceği vali yardımcısı başkanlık etmektedir. il daimi encümeni’nin görevleri de anılan Kanun’un 144 üncü maddesinde belirtilmiştir. Böylece; il daimi encümeni, il genel meclisi’nden ayrı ve ondan bağımsız karar vermeye yetkili bir yönetsel organdır. Dolayısıyla il daimi encümeni üyeleri, il daimi encümeni toplantılarında, il genel meclisi üyesi sıfatıyla değil il daimi encümeni üyesi sıfatıyla görev yapmaktadırlar. Bu nedenle 4483 sayılı Kanun’un 3/h maddesinin, il daimi encümeni üyelerini kapsamadığı açıktır. Bununla birlikte ast memurun üst iı1emur ile aynı fiile iştiraki halinde iznin üst memurun bağlı olduğu merciiden isteneceği hükmü uyarınca il daimi encümeni üyeleri hakkında, encümene vali yardımcısının başkanlık etmesi durumunda soruşturma izni verme yetkisine sahip merciin, 4483 sayılı Kanun’un 3/b maddesi hükmüne göre vali olması gerekmektedir. Dosyanın incelenmesinden haklarında soruşturma izni verilmiş olan sanıklar …’nın, Bursa il Daimi Encümeni Başkan ve Üyeleri olarak görev yapmaları nedeniyle haklarında 4483 sayılı Kanun’un 3/b maddesi hükmü gereğince soruşturma izni verilmesi ya da verilmemesi konusundaki yetkinin Bursa Valisine ait ve dolayısıyla yapılacak itiraza bakmakla görevli yargı yerinin de anılan Kanun’un 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrası hükmü uyarınca Bursa Bölge idare Mahkemesi olduğu sonucuna varılmıştır.Açıklanan nedenlerle, Bursa il Daimi Encümeni Üyeleri …hakkında yetkisiz olarak verilen …gün ve …sayılı içişleri Bakanı kararının kamu düzeni yönünden kaldırılmasına, Bursa Vali Yardımcısı …’ın itirazının kabulü ile yine yetkisiz olarak verilen anılan kararın kaldırılmasına ve haklarında Bursa Valisi tarafından işlem yapılmak üzere dosyanın yerine geri çevrilmesine 20.6.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E :2000/2032, K:2000/2928)

28-Soruşturma İzni verilmesi hakk.

Ön inceleme emri verilip, ön inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi hakkında, soruşturma izni kararının verilmesinin zorunlu olduğu hk.

Mülkiyeti Belediyeye ait işyerlerini 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine aykırı olarak kiraya vermek eyleminden dolayı haklarında ön inceleme yapılmasına karar verilen sanık …hakkında görüş getirildiği halde, …Bakanı tarafından soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine dair karar verilmediği anlaşıldığından, adı geçen hakkında ek bir karar verilmesi, verilecek kararın türüne göre gerekli yazılı bildirimlerin yapılması, alınacak günlü ve imzalı alındı belgeleri ile itiraz edilmesi halinde dilekçesinin eklenerek gönderilmesi için yerine geri çevrilmesine 28.6.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (Danıştay 2.D., E:2000/2034,K:2000/3017)

29-Tebellüğ

Soruşturma izni kararı ve tebellüğ belgelerinin dosyaya eklenmesi gerektiği…

(Danıştay İkinci Daire 4.7.2000 E:2000/2120,K:2000/3075)

30-Bölge İdare Mah. Kararlarının tekrar İncelenemeyeceği  hakk. .

Bölge idare mahkemesince 4483 sayılı Kanuna göre verilmiş olan kararların, Danıştay’ca 2. aşamada tekrar incelenme imkanı olmadığı…

4483 sayılı Kanunun izin vermeye yetkili merciler başlığını taşıyan 3 üncü maddesinin (b) fıkrasında, ilde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında soruşturma izni yetkisinin görev yaptıkları ilin valisi tarafından kullanılacağı. bu fıkraya göre vali tarafından verilen kararın, aynı kanunun 9 uncu maddesine göre yetkili Bölge idare Mahkemesinde itiraz konusu yapılacağı ve mahkemece verilen kararların da kesin olduğu hükme bağlanmıştır.

…Mahalli İdareler Müdürü ve Kömür Tevzi Bürosu Amiri olarak görev yapan …ile aynı yerde Mutemet olarak görev yapan …hakkında üstlerine atılan eylemlerden dolayı …Valisi tarafından soruşturma izni verilmemesi üzerine adı geçen yakınıcının Trabzon Bölge idare Mahkemesine itirazda bulunduğu ve Mahkemece yetkili merci kararı onanarak yakınıcı itirazının reddine dair karar verildiği anlaşılmaktadır.

4483 sayılı Kanunun 9. maddesinin 3. fıkrasında, itirazları inceleme yetkisinin memurun hukuki statüsüne göre Danıştay 2. Dairesi ile Bölge idare Mahkemelerine verildiği ve verilen kararların da kesin olduğu  belirtildiğinden, bu kararları temyizen ya da ikinci derecede inceleme olanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle …’ün itirazının incelenmeksizin reddine…”

(Danıştay İkinci Daire  3.7.2000 E:2000/2121 ,K:2000/3066)

31-Görevi kötüye kullanma hakk

…Emekli, dul ve yetim maaşlarını fazla ödeme eylemi için “görevi yapmama” değil yasaya aykırı biçimde yapma olduğu gözetilerek T.C.K.. 240. maddesinin uygulanmaması yasaya aykırıdır.

(Yargıtay 4.C.D.E:2000/2151, K:2000/5083)

32-Soruşturmaya İtiraz hakk. (4483)

Soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara itiraz edilmediğinden kararın kesinleştiği…

Yetkili merci tarafından verilen kararın … ile ilgili olup soruşturma izni verilmemesi yönündeki kısmına yakınıcı ya da yetkili cumhuriyet başsavcılığınca itiraz edilmediğinden, anılan kararın kesinleştiğine…”

(Danıştay İkinci Daire 4.7.2000 E:2000/2205,K:2000/3077)

33-Ön İnceleme emri hakkında

1) Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararında, memur veya diğer kamu görevlilerinin ismen belirtilmesi gerektiği hk.

2) Ön inceleme emri olmadan ve ön inceleme yapılmayan sanık hakkında yetkili merci tarafından karar verilemeyeceği hk.

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesi; izin vermeye yetkili merciin bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini bizzat ya da ihbar, şikayet, bilgi, belge ve bulgulara dayanarak öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağını; ön incelemenin, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı eliyle de yapılmasının mümkün olacağını belirtmektedir. Ön incelemenin, gerek bizzat yetkili merci tarafından gerekse denetim elemanları marifetiyle yapılması halinde, anılan Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca hakkında ön inceleme yapılan kişilerin Leh ve aleyhindeki bütün bilgi ve belgelerin toplanıp, hakkında inceleme yapılan memurun ifadesi de alınmak suretiyle bir rapor düzenlenmesi gerekmektedir.Dosyanın incelenmesinden, Yetkili Merci tarafından verilen …gün ve …sayılı ön inceleme emrinde, …İlçesi Belediye Başkanı ve diğer belediye görevlilerinden bahsedildiği, ancak; muhakkikçe diğer belediye görevlilerinin isimleri tespit edilip ifadelerinin alınmadığı, buna rağmen tüm maddeler için diğer belediye görevlileri hakkında görüş getirildiği, öte yandan 1 ve 5 inci maddelerden Yetkili Merci tarafından verilen ön inceleme izninde ve muhakkikçe hazırlanan inceleme raporunda isimleri tespit edilmeyen diğer belediye görevlileri hakkında yine Yetkili Merci tarafından isim belirtilmeksizin karar verildiği, 2b maddesinde yazılı eylem ön inceleme emrinde olmadığı ve muhakkikçe incelenmediği halde Yetkili Merci tarafından karar verildiği anlaşıldığından, yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca muhakkikçe haklarında inceleme yapılan belediye görevlilerinin isimlerinin ve eylemlerinin tespit edilmesi, ifadelerinin alınması, 2b maddesinden inceleme yapılması ve tüm maddelerden ek inceleme raporu düzenlenerek görüş getirilmesi, ayrıca Yetkili Merci tarafından yeniden tespit edilecek görevliler hakkında ek karar verilmesi, gerekli tebligatların yapılması ve itiraz edilmesi halinde dilekçelerin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine 3. 7 .2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2208, K:2000/3054)

34-Tebliğ

Yetkili merci kararının tebliğ edildiğine ilişkin belgelerin dosyada bulunması gerektiği…

(Danıştay İkinci Daire 18.9.2000 E:2000/2500,K:2000/3168)

35-4483 kapsamına girmesi için suçun görev sebebiyle işlenmesi gerektiği hakk.

Sanığın suçunun 4483 sayılı Kanuna göre soruşturulabilmesi için görevi sebebiyle işlenmiş olmasının gerektiği:

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 2 ‘nci maddesinin 1 inci fıkrasında; Bu kanunun Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanacağı hükme bağlanmış olup, Belediye Başkanı …’nun üstüne atılan ”3213 sayılı Maden Kanununun 6. ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28. maddelerine aykırı olarak, Karamanlı ilçesi, Ağılkaya Mevkiinde yakınıcı …’e ait 5863 sayılı ön işletme ruhsatlı mermer sahasını, şirket kurup ortak yapacağı yolundaki gerçeğe aykırı gerekçelerle devir alıp resmi sıfatını gizlemek suretiyle kendi adına işletme ruhsatı aldıktan sonra, bazı bölümlerini …San. Ltd. Şti’ne kiraya vererek haksız kazanç sağlamak eyleminin Belediye Başkanlığı görevi nedeniyle işlenmiş bir suç niteliğinde olmadığı dolayısıyla bu kanun kapsamında bulunmadığı anlaşıldığından, vekili Av. AC’ ın itirazının kabulü ile içişleri Bakanının 10.5.2000 gün ve ..sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararının kaldırılmasına, genel. hükümlere göre işlem yapılmak üzere dosyanın bu maddeye ilişkin kısmının tefrik edilerek yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi için yerine geri çevrilmesine 29.9.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E,2000/2514,K:2000/3302).

36-Soruşturma izni vermeye yetkili mercii hakk.

Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü personeli hakkında Vali’nin soruşturma izni vermeye yetkili olduğu…

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 3. maddesinde, soruşturma izni verme yetkisine sahip merciiler bel1rlenmiştir. Buna göre; anılan maddenin “b” bendinde; ilde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında valiler soruşturma izni verme yetkisine sahiptir..

Dosyanın incelenmesinden haklarında soruşturma izni verilmiş olan sanıkların(ölçü ayar memuru ve şube müdürü) , İzmir Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünde görev yapmaları nedeniyle haklarında 4483 sayılı Kanun’un 3/b maddesi hükmü gereğince soruşturma izni verilmesi ya da verilmemesi konusundaki yetkinin İzmir Valisine ait ve dolayısıyla yapılacak itiraza bakmakla görevli yargı yerinin de anılan Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca İzmir Bölge İdare Mahkemesi olduğu, açıklanan nedenlerle. sanıklar tarafından yapılan itirazların kabulü ile yetkisiz olarak verilen …gün ve …sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanı kararının kaldırılmasına ve haklarında İzmir Valisi tarafından işlem yapılmak üzere dosyanın yerine geri çevrilmesine….”

(Danıştay İkinci Daire  17.10.2000  E:2000/2520,K:2000/3495)

37-Ön inceleme süreci ve ön inceleme raporu düzenlenmesi hakk

1) Ön inceleme ile görevlendirilenlerin, sanıkların leh ve aleyhlerindeki tüm delilleri toplamaları gerektiği hk.

2) Ön inceleme emri verilmesinden sonra, ön inceleme raporu düzenlenmesinin zorunlu olduğu hk.

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesi; izin vermeye yetkili merciin bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini bizzat yada ihbar, şikayet, bilgi, belge ve bulgulara dayanarak öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağını; On incelemenin, gerek bizzat yetkili merci tarafından gerekse denetim elemanları marifetiyle yapılması halinde, anılan Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca hakkında ön inceleme yapılan kişilerin Leh ve aleyhindeki bütün bilgi ve belgelerin toplanıp hakkında inceleme yapılan memurun ifadesi de alınmak suretiyle bir rapor düzenlenmesi gerekmekte olup yetkili merci bu rapor üzerine soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verir ve bu kararlarda gerekçe gösterilmesi zorunludur. Dosyanın incelenmesinden; sanıklar …hakkında üstlerine atılan eylemlerinden dolayı yetkili merci tarafından verilen ön inceleme emrinin bulunmadığı, yukarıda sözü edilen Kanunun 5. ve 6. maddelerine göre ön inceleme raporu düzenlenmeden, haklarında bir karar verilmeden …Bakanlığı …gün ve …sayılı oluruna dayanılarak dosyanın Dairemize gönderildiği ve adı geçenlerin bu oluru itiraz konusu yaptıkları anlaşıldığından, sanıklar …’ın itirazlarının kabulü ile adı geçenlerin üstlerine atılan eylemlerden dolayı yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak yetkili merci tarafından ön inceleme emri verilerek ön inceleme raporu düzenlenmesi, yetkili merci tarafından karar verilmesi, verilen kararın gerekli bildirimlerinin yapılması, tebellüğ belgeleri ile itiraz edilmesi halinde dilekçelerin eklenerek gönderilmesi için dosyanın …Bakanlığına geri çevrilmesine 24.10.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2526, K:2000/ 3570)

38-Sanığın ölümü halinde verilen soruşturma izninin kaldırılacağı hk

Hakkında soruşturma izni verilen sanık …’un 21.9.2000 tarihinde öldüğü anlaşıldığından, soruşturma izni verilmesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’nın …gün ve …sayılı kararının kaldırılmasına 25.9.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2549,K:2000/3251)

39-Ön inceleme raporunun dosyada bulunması gerektiği hk.

Adı geçen görevliler hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer .Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna göre düzenlenmiş olan ön inceleme raporunun dosyada mevcut olmadığı anlaşıldığından eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine (…Bakanlığına) geri…çevrilmesine14.9.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2710, K:2000/ 3143)

40-İtiraz süresini adli tatilin kesmeyeceği hk

. Kilis İli, … İlçesi Belediye Başkanı hakkında soruşturma izni verilmemesine ilişkin … gün ve … sayılı yetkili merci kararı Kilis Cumhuriyet Başsavcılığına 19.7.2000 tarihinde tebliğ edildiği halde, sözü edilen karara adı geçen Cumhuriyet Başsavcılığınca, 4483 sayılı Kanunun 9. maddesinde öngörülen 10 günlük itiraz süresi dolduktan sonra (adli tatil için¬de) 2.8.2000 tarihinde itiraz edildiğinden, anılan kararın kesinleştiği hk.

(Danıştay 1.D., E. 2000/2712 – K, 2000/3145).

41-Sanığın ifadesi alınmadan ön inceleme raporu düzenlenemeyeceği hk

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 6. maddesine göre, hakkında ön inceleme yapılanların ifadelerinin alınmasından ve gerekli bilgi ve belgelerin toplanılmasından sonra ön inceleme raporu düzenlenmesi zorunlu olduğu halde hakkında soruşturma izni istenen …’ın ifadesi alınmadan ön inceleme raporu düzenlendiği anlaşıldığından …’ın itirazının kabulü ile hakkında soruşturma izni verilmesine ilişkin …Bakanının …gün ve … sayılı kararının adı geçene ilişkin kısmının kaldırılmasına, …’ın ifadesi alınarak, yeniden ön inceleme raporu düzenlenmesi …Bakanı tarafından karar verilmesi, kararın sonucuna göre gerekli tebligatların yapılması ve itiraz edilmesi halinde dilekçenin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine 13.9.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2721 ,K:2000/3134

42-Soruşturma izni kararının dosyada bulunması gerektiği

Soruşturma izni kararının dosyada bulunması gerektiği…

(Danıştay İkinci Daire 13.9.2000 E:2000/2766,K:2000/3121)

43-soruşturma izni kararına itiraz edilmesi halinde ön inceleme raporunun ve eklerinin de yetkili yargı noktasına gönderilmesi hk.

“Ön inceleme raporu ve eki belgelerin, soruşturma izni kararına itiraz edilmesi halinde idare tarafından yetkili yargı yerine gönderilmesi gerektiği…

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 6. maddesinin son fıkrasında; ön inceleme raporu düzenlendikten sonra yetkili merciinin soruşturma izni verilmesine ve verilmemesine karar vereceği, bu kararlarda gerekçe gösterilmesinin zorunlu olduğu; 9. maddesinde ise; yetkili merciin soruşturma izni verilmesine ve verilmemesine ilişkin kararının cumhuriyet başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildirileceği, soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara karşı cumhuriyet başsavcılığının veya şikayetçinin itiraz edebileceği, yapılan itiraz süresinde ise dosyanın3. maddenin (h) bendinde sayılanlar için Danıştay 2. Dairesine gönderileceği kurala bağlanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden; mevcut belgelerin sadece haklarında ön inceleme raporu düzenlenen Başbakanlık Özelleştirme idaresi …, …Genel Müdürü …ile …Genel Müdür Yardımcısı …için Devlet Bakanı’nın soruşturma izni vermemesi yolundaki kararının Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğine ilişkin …gün ve …sayılı yazısı üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının da …gün ve …sayılı itiraz dilekçesi ile bu dilekçeye eklenen belgeler olduğu anlaşılmıştır.

Bu nedenle, anılan Kanun hükümleri uyarınca yukarıda adı geçenler hakkında düzenlenen ön inceleme raporu ve eki belgeler, bu kişiler hakkında soruşturma izni verilmemesine ilişkin Devlet Bakanı kararının aslı veya onaylı örneği ile bu kararın yakınıcı CŞ’a bildirildiğine ilişkin tebellüğ belgesi ve itiraz edilmesi halinde itiraz dilekçesinin de eklenerek gönderilmesi . için dosyanın Başbakanlığa geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire  6.10.2000 E:2000/2837 , K:2000/3375).

44-Dosyada soruşturma izni kararının bulunması gerektiği hakk.

“ Dosyada soruşturma izni kararının bulunması gerektiği…

Şikayetçinin adı geçen görevliler hakkında soruşturma izni verilmemesi yönünde verilen karara, Dairemize doğrudan verdiği dilekçe ile itirazda bulunması üzerine 10.8.2000 günlü yazımız ile 4483 sayılı Yasaya göre  oluşturulan dosyanın Sağlık Bakanlığından istenmesine rağmen adı geçen Bakanlık tarafından gönderilen dosyada; yetkili merci kararı, bu kararın anılan kanunun 9. maddesine göre şikayetçiye ve yetkili cumhuriyet başsavcılığına bildirildiğine ilişkin tebellüğ belgeleri ile şikayetçi …’nin itiraz dilekçesinin mevcut olmadığı anlaşıldığından söz konusu eksikliklerinin tamamlanarak gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine…”

(Danıştay İkinci Daire  21.9.2000 E:2000/2838,K:2000/3222)

45-Danıştay 2. Dairesinin 4483 sayılı Kanuna göre verdiği kararların kesin olduğu hakk.

“Danıştay 2. Dairesinin 4483 sayılı Kanuna göre verdiği kararların kesin olduğu ve tekrar incelenemeyeceği…

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9. maddesine göre Dairemizce verilen kararlar kesin olup, itirazen incelenme imkanı bulunmadığından, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının itirazının incelenmeksizin reddine…”

(Danıştay İkinci Daire14.9.2000 E:2000/2896,K:2000/3147)

46-Talebin işleme konulmaması durumunda, bu hususun 4483 sayılı Kanuna göre yetkili yargı yerine itiraz konusu edilebileceği…

İddialar somut ve iddiada olay, yer belirtiliyorsa, yetkili merci tarafından 4483 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca talebin işleme konulmaması durumunda, bu hususun 4483 sayılı Kanuna göre yetkili yargı yerine itiraz konusu edilebileceği…

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 4. maddesinde; Cumhuriyet başsavcıları, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin bu kanun kapsamına giren suçlarına ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde ivedilikle toplanması gerekli ve kaybolma ihtimali bulunan delilleri tespitten başka hiçbir işlem yapmayarak ve hakkında ihbar veya şikayette bulunulan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesine başvurmaksızın evrakın bir örneğini ilgili makama göndererek soruşturma izni isterler. Diğer makam ve memurlarla kamu görevlileri de bu kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini ihbar, şikayet, bilgi, belge veya bulgulara dayanarak öğrendiklerinde durumu izin vermeye yetkili mercie iletirler. Bu Kanuna göre memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında yapılacak ihbar ve şikayetlerin soyut ve genel nitelikte olmaması, ihbar veya şikayetlerde kişi ve / veya olay belirtilmesi zorunludur.

Yukarıdaki fıkraya aykırı bulunan ihbar ve şikayetler, Cumhuriyet başsavcıları ve izin vermeye yetkili merciler tarafından işleme konulmaz ve durumu ihbar veya şikayette bulunana bildirilir hükmü yer almıştır.Aynı Kanunun 5 inci maddesinde, izin vermeye yetkili merciin, bu Kanun kapsamına giren suç işlendiğini bizzat veya yukarıdaki maddede yazılı şekilde öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağı, ön incelemenin, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendirebileceği bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve kamu görevlilerinden biri veya birkaçı eliyle yaptırılabileceği düzenlenmiştir.

Olayda ise, ”Türkiye Tütüncüler Bankası Yaşarbank A.Ş’nin hisselerinin  Tasarruf Mevduatı, Sigorta Fonuna devrolunmasına sebebiyet veren olaylarda Bankalar Kanununa göre bu bankaları denetlemekle görevli Hazine Müsteşarlığı deneticilerinin de ihmal ve suiistimallerinin bulunduğu” iddiası ile sözü edilen Hazine Müsteşarlığında görevli Banka Denetmenleri Hakkında verilen şikayet dilekçesi üzerine Hazine Müsteşarlığından sorumlu Devlet Bakanınca, iddiaların soyut ve genel nitelikte olduğu gerekçesi ile 4483 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinden bahisle şikayetin işleme konulmadığı şikayette_bulunana bildirildiği anlaşılmıştır.

Ancak 22. 12.1999 tarihi öncesi..de adı geçen Bankanın hangi denetmenlerce denetlendiği açık olup, şikayet dilekçesinin kanunun 4. maddesinde aranılan nitelikleri taşıdığı, şikayetin somut olduğu, olay ve yer belirtildiği anlaşıldığından, Devlet Bakanlığınca Hazine Müsteşarlığı Denetmenleri hakkında üstlerine atılan eylemleri ile ilgili olarak Ankara C. Başsavcılığına 4483 sayılı yasaya göre işlem yapılamayacağını bildiren 2.6.2000 tarih ve 45011 sayılı yazıya karşı Ankara C. Savcılığının yaptığı . itirazın kabulüne, 4483 sayılı yasa uyarınca yetkili merci tarafından ön inceleme emri verilmesi, ön inceleme raporu düzenlenmesi ve yetkili merci tarafından soruşturma izni verilmesi veya verilmemesine ilişkin bir karar verilmesi ve gerekli tebligatların yapılması için dosyanın yerine geri çevrilmesine… (Danıştay İkinci Daire  28.9.2000E:2000/2897, K:2000/3293)

47-Eylemin hukuki nitelik taşıması ve iptal davasına konu olabileceği durumlarda soruşturma izni verilmeyeceği hk.

…’in belediye’ye 6.12.1999 tarihinde ”sıhhi müesseselere ait işyeri açma ve çalışma ruhsatı” almak amacıyla yaptığı başvuru sonrasında, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 5 inci, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmeliğin 8 inci maddesi hükümlerine aykırı olarak adı geçene söz konusu ruhsatın verilmemesi eyleminin hukuki nitelik taşıması nedeniyle dava konusu edilebileceği anlaşıldığından, itirazın kabulü ile İçişleri Bakanı tarafından …hakkında soruşturma izni verilmesine ilişkin …gün ve …sayılı kararın kaldırılmasına 19.9.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

(Danıştay 2.D., E:2000/2901 ,K:2000/3194)

48-Teftiş Kurulu Başkanı hakkında maiyetinde görevli olan müfettiş tarafından ön inceleme yapılamayacağı hk.

.Olayda … Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı hakkında denetim elemanı olan bir müfettişin ön inceleme yaptığı anlaşılmış olup, müfettişin, hakkında inceleme yapılanın maiyetinde görev yapması nedeniyle, 5. madde hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. Belirtilen nedenle itirazın kabulü ile … gün ve … sayılı yetkili merci kararının kaldırılmasına, Teftiş Kurulu Başkanı hak¬kında üstü konumunda olan görevliler tarafından ön inceleme yapılmasından sonra yeniden karar verilmesine

(Danıştay 2.D., E:2000/2908 , K:2000/3202).

49-Ön inceleme yapılan görevliler hakkında mutlaka soruşturma iznikararının (verilmesi yada verilmemesi) verilmesi gerektiği hk.

Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin suç işlediklerinin ihbar ya da şikayet konusu yapılması halinde 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre izin vermeye yetkili merciin bir ön inceleme başlatacağı, bu incelemeyi kendisi bizzat yapabileceği gibi, yasa da belirtilen görevlilere de yaptırabileceği, 6 ncı maddeye göre, ön inceleme raporu düzenleneceği ve Yetkili Merci tarafından bir karar verileceği, aynı kanunun 9 uncu maddesine göre de Yetkili Merciin soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yönündeki kararının Yetkili ~ Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye: bildirileceği, soruşturma izni verilmesine ilişkin karara karşı hakkında inceleme yapılan memur ve diğer kamu görevlisinin, soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara ise yetkili Cumhuriyet Başsavcılığının veya şikayetçinin Bölge İdare Mahkemesinde ya da Danıştay 2. Dairesinde itirazda bulunabilecekleri, olayda ise …Holding A.Ş. Genel Müdürü …hakkında ön inceleme raporu düzenlendikten sonra Yetkili Merci tarafından sözü edilen kanunun 6 ncı maddesine göre bir karar  verilmeden ve aynı kanunun 9 uncu maddesine göre gerekli bildirimler yapılmadan dosyanın …gün ve …sayılı yazı ile Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği ve hakkında soruşturma izni istenen …tarafından bu yazının Dairemizde itiraz konusu yapıldığı anlaşıldığından, adı geçenin üstüne atılan suçundan dolayı yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak Yetkili Merci tarafından karar verilmesi, verilen kararın gerekli bildirimlerinin yapılması, tebellüğ belgeleri ile itiraz edilmesi halinde dilekçelerin eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerine geri çevrilmesine 21.9.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

( Danıştay 2.D., E:2000/2909,K:2000/3223)

50-Soruşturma izni verecek merci hakk

İl daimi encümeni üyeleri hakkında, encümene vali yardımcısının başkanlık et¬mesi durumunda, soruşturma izni verme yetkisinin üst memur konumunda olan Vali Yar¬dımcısı hakkında izin vermeye yetkili olan Valiye ait olduğu hk.

4483 sayılı kanun ile ilgili örnek danıştay kararları 

(Danıştay 2.D., E. 2002/2032, K. 2000/2928).

51-Soruşturma izni verilebilmesi için öncelikle ön inceleme izni verilmiş olması gerektiği hk.

. İstanbul İli …İlçesi Belediye İmar Müdürü …hakkında yetkili makam tarafından verilmiş bir ön inceleme izni olmadığı, bu nedenle soruşturma izni verilmesinde 4483 sayılı Kanunun 5. ve 6. maddesine uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından, itirazının kabulü ile İçişleri Bakanının …gün ve …sayılı kararının kaldırılmasına 31.1 0.2000 gününde oybirliği ile karar verildi. Danıştay 2.D., E:2000/3057 ,K:2000/3666)

52-Soruşturma izni kararına itiraz süresinin kararın tebliğini izleyen günden itiba¬ren başlayacağı hk

Belediye Başkanı … hakkında soruşturma izni verilmesine İlişkin içişleri Bakanının … gün ve … sayılı kararı kendisine 24.7.2000 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen, adı geçenin 4483 sayılı Kanunun 9. maddesinde öngörülen tebliğ tarihini izleyen günden başlamak üzere 10 günlük itiraz süresi içinde en son 3.8.2000 tarihinde itiraz etmesi gerektiği hk.

(Danıştay 2.D., E. 2000/3058, K:2000/3749).