Görevde yükselme sınavından sonra değişen yönetmelikteki başarı puanı gerekçe gösterilerek atama yapılmayabilir mi?

Bir kurum tarafından açılan görevde yükselme sınavında başarılı sayılan bir adayın, ataması yapılmadan önce değişen yeni yönetmelik hükümleri gerekçe gösterilerek atamasının yapılmamasında hukuka aykırılık görülmemiştir.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2016/15679 E.  ,  2019/7385 K.

"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/15679
Karar No : 2019/7385

KARŞILIKLI TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR :
1- DAVALI : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- DAVACI : ...'ı temsilen ... Sendikası
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararının davacı ve davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı emrinde hizmetli olarak görev yapan ve 05/04/2014 tarihinde memur kadrosu için yapılan Görevde Yükselme Sınavına katılarak 66,66 puanla 350. sırada yer alan davacının, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in, 23/07/2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 12. maddesinin 4. fıkrasının 2. cümlesi ile getirilen düzenleme ile başarı puanının 70'e çıkarılması sebebiyle, 2014 Yılı Görevde Yükselme Sınavı Memur Başarı Sırası Asil Listesinde adına yer verilmemesine ilişkin 15/08/2014 tarihli işlemin iptali ve anılan işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; sınav ilanı ve devamındaki sınav tarihi ile başarı ve tercih listelerinin açıklandığı tarihler itibariyle yürürlükteki Yönetmelik hükümleri uyarınca 60 puanın üzerinde not alarak başarılı sayılan davacının, sonradan değişen Yönetmelik hükmüne istinaden getirilen 70 puan koşulunu sağlayamadığından bahisle başarısız sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, yoksun kaldığı parasal hakların dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesi istemi yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞININ İDDİALARI: Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği, dava konusu işlemin Genel Yönetmelik'te yapılan değişiklik doğrultusunda tesis edildiği, idari yargı kararlarının geriye yürümezliğinin istisnalarından birinin söz konusu olmadığı, kazanılmış hakların ihlal edilmediği, dava konusu işlemin hakkaniyete ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI: İptal kararının doğru olduğu, Mahkeme kararının parasal hakların reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği; memur kadrosuna daha önce atanmış olsa idi kendi durumunda olanlar gibi maaş ve özlük haklarına sahip olacağı, 170 kişilik boş kadronunu bulunduğu, kendisinin başarı puanının her durumda atanması sonucunu doğuracağından parasal haklarına da hükmedilmesi gerektiği; sonuç itibarıyla Mahkeme kararının redde ilişkin kısmın düzeltilerek onanması, bu mümkün olmadığı takdirde bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVACININ CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DAVALI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞININ DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNE CEVABI : Temyiz istemin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: ...
DÜŞÜNCESİ: Davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Sosyal Güvenlik Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde 13/02/2014 tarihinde görevde yükselme sınavının ilan edildiği, yazılı sınavın ... Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (...) tarafından 05/04/2014 tarihinde Ankara'da yapıldığı, 25/04/2014 tarihinde sınav sonuçlarının ilan edildiği ve 12/05/2014 tarihinde başarı listesi yayımlandığı, 13-16 Mayıs 2014 tarihleri arasında idarece elektronik ortamda tercihlerin alındığı, davalı idarede hizmetli olarak görev yapan davacının da memur kadrosu için girdiği sınavdan 66,66 puan alarak başarılı olduğu ve atanmak için tercihte bulunduğu,
Ancak Danıştay Beşinci Dairesinin 06/03/2014 günlü, E:2013/7936, E:2013/7955, E:2013/9312 sayılı yürütmenin durdurulmasına dair kararlarıyla Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in bazı maddelerinin yürütülmesinin durdurulması üzerine, söz konusu Yönetmelik'te yapılan ve 23/07/2014 günlü, 29060 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikler kapsamında, 12. maddenin son fıkrasının da değiştirilerek yazılı sınavda en az yetmiş puan alanların başarılı sayılacağının kurala bağlandığı ve Geçici 10. maddesinde, kurumların en geç 6 ay içinde görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerini bu Yönetmeliğe uygun hale getireceklerinin, söz konusu yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygulama yapılacağının öngörüldüğü,
Bunun üzerine, idarece 15/08/2014 ve 09/09/2014 tarihlerinde yapılan duyurularda 60-69 puan arasında not alıp başarılı olduğu ilan edilen kadrolardaki, davacının da içinde bulunduğu 170 adayın yeni durumda 70 puanın altında not almaları nedeniyle başarısız sayıldığının bildirilmesi üzerine, temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na dayalı olarak çıkarılan ve Devlet memurlarının görevde yükselme usul ve esaslarını düzenleyen Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin; liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 22/01/1990 günlü, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesini amaçladığı vurgulanmış; devamındaki maddelerde, görevde yükselme ve unvan değişikliği ile ilgili esas ve usullere yer verilirken, görevde yükselme ve unvan değişikliklerinin kurumca yapılacak bir sınav ile belirleneceğine işaret edilmiş ve 15. maddesinde de; kurumların, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak öğrenim düzeyi ile hizmet süresi, alt görevlerde bulunma süresi, sicil ve disipline ilişkin şartlar ile bunlar için verilecek görevde yükselme eğitiminin ilanı, şekli, süresi, konuları, ağırlıkları ve kapsama dahil edilecek unvanlar ve bunlara ilişkin seçme kriterlerini, yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile bu konulara ilişkin diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşünü alarak çıkarılacak yönetmelikle düzenleyecekleri esası getirilmiştir.
Diğer taraftan, ... Sendikası tarafından, 31/08/2013 günlü 28751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik'in muhtelif madde ve ibarelerinin iptali ve yürütülmesinin durdurulması istemiyle Başbakanlık aleyhine açılan davada, Danıştay Beşinci Dairesinin 06/03/2014 günlü, E:2013/7955 sayılı kararıyla; "dava konusu Yönetmeliğin 8. maddesi, son fıkrasında (aynı Yönetmeliğin 12. maddesinin birinci fıkrasının başına eklenen cümlelerden ikincisi) yer alan, yazılı sınavda başarı puanının en az kaç olması gerektiğinin kurumlarca belirleneceği ve duyuruda belirtileceği cümlesindeki düzenleme yönünden, başarı durumunun değerlendirilmesinin somut göstergesi olan başarı puanının net biçimde belli edilmeyerek bu hususun kurumların takdirine bırakılması, aynı sınav konularında hem kurumlararasında hem de aynı kurumda farklı sınavlarda değişik başarı puanı belirlenmesi ihtimali sebebiyle eşitlik ilkesi bakımından tereddütlerin oluşmasına, böylece objektifliğin sağlanamamasına neden olacağından, eşitlik ilkesi, kamu yararı ve hizmet gereklerine, dolayısıyla hukuka aykırı bulunduğu, öte yandan, dava konusu düzenleme ile başarı puanının net bir şekilde belirlenmemesi, anılan Yönetmeliğin genel yönetmelik olması nedeniyle, uygulanacak usul ve esasların net bir şekilde belirtilmesi gereğine aykırı bir düzenleme olduğu, bu yönüyle de Yönetmeliğin "Amaç" başlıklı 1. maddesine aykırı olduğu" gerekçeleriyle, 31/08/2013 günlü, 28751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 8. maddesinin son fıkrasında yer alan "Yazılı sınavda başarı puanının en az kaç olması gerektiği kurumlarca belirlenir ve duyuruda belirtilir." cümlesinin yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmesi üzerine; anılan Genel Yönetmelik'in 23/07/2014 günlü, 29069 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik'le değişik "Başarı sıralaması" başlıklı 12. maddesinin 4. fıkrasının 2. cümlesinde; "Yazılı sınavda en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılırlar..." kuralı getirilmiş olup, aynı Yönetmelik'le eklenen Geçici 10. maddede ise; "Kurumlar, görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe uygun hale getirir. Kurum yönetmelikleri yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Söz konusu yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygulama yapılır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Kanun, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir. Yukarıda adı geçen Genel Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesi yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde görülmesinin gereklerinden biri de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesidir.

Her ne kadar, dava konusu işlemin kurulduğu ve bu işlemin tesisinden önce görevde yükselme sınavı duyurusunun yapıldığı tarih itibarıyla yürürlükte olan 30/01/2014 günlü, 28898 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin "Yazılı sınav" başlıklı 11. maddesinin 2. fıkrasında; "Yazılı sınav, yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavda gereken başarı puanı, altmış puandan az olmamak üzere duyuruda belirtilir." düzenlemesine yer verilmiş ise de; yukarıda aktarılan çerçeve niteliğindeki Genel Yönetmelik'in geçici maddesinde getirilen düzenleme gereğince kurumlar tarafından bu Yönetmelik ile uyumlu özel yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı kuralının açıkça getirildiği görülmüştür.

Bu durumda, Genel Yönetmelik hükümlerinin; ülke çapında ve tüm kurumlarda uygulanan Yönetmeliklerin ilgili hükümlerini değiştirmesi ve Genel Yönetmelik'e uygun olarak kurumlara kendi yönetmeliklerinde düzenleme yapma zorunluluğu getirmesi nedeniyle davalı idarece henüz atama tasarrufu başlatılmadan önceki bir aşamada, davacının yazılı sınav puanının, 70 olan başarı düzeyinin altında kaldığı anlaşıldığından, başarısız sayılarak başarı listesine alınmamasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, davacı tarafından parasal hakların yasal faiziyle ödenmesine hükmedilmesi isteminin reddinde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmekte ise de; İdare Mahkemesi kararının bozulmasından dolayı yeniden hüküm kurulacağından, bu hususla ilgili ayrıca hüküm kurulmasına gerek görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. .... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.